Παρά τις σοβαρές προσπάθειες της σημερινής αμερικανικής διοίκησης υπό τον Πρόεδρο Τραμπ να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή και να προωθήσει την ενεργειακή και τεχνολογική ανεξαρτησία των ΗΠΑ, η αλήθεια είναι πως η πλήρης απεξάρτηση από την Κίνα παραμένει ιδιαίτερα δύσκολη – τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
Ένας από τους σημαντικότερους τομείς εξάρτησης αφορά τις σπάνιες γαίες και τα εξειδικευμένα μέταλλα, υλικά απολύτως απαραίτητα για την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ανεμογεννητριών, στρατιωτικού εξοπλισμού, smartphones και προηγμένων τεχνολογιών. Παρόλο που οι ΗΠΑ διαθέτουν κοιτάσματα, η διαδικασία επεξεργασίας αυτών των μετάλλων είναι ιδιαίτερα ρυπογόνα, απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού και ενέργειας, και δημιουργεί τοξικά απόβλητα.
Η Κίνα, εκμεταλλευόμενη την ανεκτικότητα της απέναντι στο περιβαλλοντικό κόστος, ανέλαβε εδώ και δεκαετίες τον παγκόσμιο ηγετικό ρόλο στην επεξεργασία σπανίων γαιών. Σήμερα, πάνω από το 85% της παγκόσμιας επεξεργασίας γίνεται εντός κινεζικού εδάφους. Αυτή η κυριαρχία δίνει στο Πεκίνο ένα κρίσιμο στρατηγικό πλεονέκτημα: μπορεί να ελέγξει τις ροές πρώτων υλών που είναι αναγκαίες για τη βιομηχανική παραγωγή των ΗΠΑ.
Επιπλέον, η Κίνα διαθέτει ένα ευρύ φάσμα ειδικευμένων τεχνιτών και επιστημόνων, με χαμηλότερο κόστος εργασίας απ’ ό,τι στις ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλές αμερικανικές εταιρείες εξαρτώνται όχι μόνο από τα κινεζικά υλικά, αλλά και από τις ίδιες τις κινεζικές εγκαταστάσεις συναρμολόγησης και παραγωγής.
Αν ξεσπάσει ένας πλήρης εμπορικός πόλεμος –με απαγορεύσεις, δασμούς, ή ακόμα και διακοπές στις ροές πρώτων υλών– οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να δεχτούν σημαντικό πλήγμα. Θα υπάρξουν ελλείψεις, αύξηση κόστους, καθυστερήσεις στην παραγωγή και αναταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα. Από τεχνολογικά προϊόντα μέχρι οπλικά συστήματα, πολλοί κρίσιμοι τομείς θα επηρεαστούν.
Η διοίκηση Τραμπ έχει κάνει μεγάλα βήματα προς την κατεύθυνση της επαναβιομηχάνισης και της ενίσχυσης των εθνικών υποδομών. Ωστόσο, η διαδικασία της πλήρους αυτάρκειας απαιτεί χρόνο, επενδύσεις και σοβαρό σχεδιασμό για να αποκτήσει η χώρα αξιόπιστες εναλλακτικές.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι ΗΠΑ, σήμερα, βρίσκονται σε μια μεταβατική φάση: το όραμα της απεξάρτησης από την Κίνα έχει τεθεί, αλλά μέχρι να επιτευχθεί, η αλληλεξάρτηση παραμένει ισχυρή. Ένας βεβιασμένος εμπορικός πόλεμος, χωρίς προηγούμενη αναδιοργάνωση, θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ.
