Αν υπάρχει κάποιο μέρος όπου η Tesla θα έπρεπε να ευημερεί, αυτό είναι η Νορβηγία. Τα ηλεκτρικά οχήματα εκπροσωπούν ποσοστό μεγαλύτερο από το 90% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων στη σκανδιναβική χώρα και οι αγοραστές εδώ είναι από τους πιο ενημερωμένους σε ολόκληρο τον κόσμο, όσον αφορά τις διαφορές των μπαταριών, της φόρτισης και της εμβέλειας τους.
Έτσι, σε καμία περίπτωση δεν προοιωνίζεται ως καλό για την Tesla το γεγονός ότι οι πωλήσεις της στη Νορβηγία έχουν μειωθεί περισσότερο από 12 τοις εκατό μέχρι στιγμής φέτος. Στην πραγματικότητα οι πωλήσεις της εταιρείας για τους τρεις πρώτους μήνες του έτους ήταν ακόμη χειρότερες στη Δανία, τη Γαλλία, τις Κάτω Χώρες και τη Σουηδία. Γενικότερα οι πωλήσεις της Tesla ακολουθούν μια απότομη πτωτική τάση σε όλο τον κόσμο: Η εταιρεία ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι οι παγκόσμιες πωλήσεις της το πρώτο τρίμηνο μειώθηκαν κατά 13% σε σχέση με πέρυσι.
Η Tesla δήλωσε ότι παρέδωσε σχεδόν 337.000 αυτοκίνητα κατά τη διάρκεια του τριμήνου, από 387.000 τους πρώτους τρεις μήνες του 2024. Οι «χλιαρές» πωλήσεις αντανακλούσαν μια σειρά από σοβαρά προβλήματα στην εταιρεία, πέρα από την αντίδραση των καταναλωτών στον εξέχοντα ρόλο που διαδραματίζει ο διευθύνων της σύμβουλος, Έλον Μασκ, στην κυβέρνηση Τραμπ.
Ο Γκειρ Ρογκνλιεν Ελγκβιν, πολεοδόμος στο Όσλο, αγόρασε το πρώτο του Tesla το 2013, λίγους μόλις μήνες μετά την εισαγωγή τους στη Νορβηγία. Έχει μάλιστα ξεναγηθεί στο εργοστάσιο μπαταριών Gigafactory της εταιρείας στη Νεβάδα, ενώ συνάντησε τον Μασκ όταν ακόμη ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο ήταν ακόμη κυρίως γνωστός για το ότι ήθελε να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και την εταιρεία πυραύλων του, την SpaceX. Αλλά καθώς ο Μασκ άρχισε να εκφράζεται πολιτικά, ο ενθουσιασμός του Ελγκβιν μειώθηκε. Και άρχισε να ανησυχεί για την πολιτική ασφάλειας δεδομένων της εταιρείας.
Πριν από αρκετούς μήνες, αντάλλαξε το Tesla του με ένα ποδήλατο φορτίου που λειτουργεί με μπαταρίες και ένα κοινόχρηστο ηλεκτρικό Volkswagen. «Δεν θα οδηγούσα ποτέ ξανά Tesla», είπε. «Είναι ζήτημα ηθικής».
Πίσω από την Volkswagen και την Toyota
Πέρυσι, η Tesla αντιπροσώπευε σχεδόν το ένα τέταρτο των πωλήσεων αυτοκινήτων στη Νορβηγία, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλη αυτοκινητοβιομηχανία. Όμως τους δύο πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους η Tesla υποχώρησε στην τρίτη θέση πίσω από τη Volkswagen και την Toyota. Τα Tesla αποτελούσαν μόλις το 9% των νέων αυτοκινήτων που πωλήθηκαν, λιγότερο από το μισό του μεριδίου αγοράς της ένα χρόνο νωρίτερα.
Για την Tesla, η πτώση αυτή στην πιο προηγμένη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο είναι δυσοίωνη, σηματοδοτώντας προβλήματα που θα έρθουν και αλλού. «Η Νορβηγία είναι πάντα ένα καλό μέρος για να δούμε το μέλλον», δήλωσε ο Γουίλ Ρόμπερτς, ο οποίος παρακολουθεί τα ηλεκτρικά οχήματα στην Rho Motion, μια εταιρεία ερευνών.
Υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις για την πτώση των πωλήσεων της Tesla. Η εταιρεία εξαρτάται από δύο μοντέλα, το σπορ επαγγελματικό όχημα Model Y και το σεντάν Model 3, για το σύνολο σχεδόν των πωλήσεών της.
«Η Tesla σχεδόν όλα αυτά τα χρόνια ήταν μόνη της στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Φελίπ Μουνιόζ, αναλυτής της JATO Dynamics, εταιρείας ερευνών. «Αυτό δεν ισχύει πλέον» συμπλήρωσε. Βέβαια, μέρος της μείωσης των πωλήσεων θα μπορούσε να οφείλεται στους αγοραστές που περιμένουν μια αναβαθμισμένη έκδοση του Model Y, δήλωσαν οι αναλυτές. Οι παραδόσεις αυτής της έκδοσης ξεκίνησαν τον Μάρτιο στη Νορβηγία, γεγονός που ίσως εξηγεί γιατί οι πωλήσεις της εταιρείας τον περασμένο μήνα ήταν μειωμένες μόνο κατά 1% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2024.
Αλλά ο κ. Μουνιόζ επισήμανε ότι οι πωλήσεις του Model 3, το οποίο αναβαθμίστηκε το 2023, έχουν επίσης μειωθεί, αν και όχι τόσο πολύ. Τον Φεβρουάριο, οι εγγραφές στην Ευρώπη του παλαιότερου Model Y μειώθηκαν κατά 56%, ενώ οι εγγραφές του Model 3 μειώθηκαν κατά 14%, σύμφωνα με την JATO. Οι μειώσεις αυτές πάντως σημειώθηκαν παρά το γεγονός ότι οι συνολικές πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στην Ευρώπη σημείωσαν άλμα 25 τοις εκατό.
Η υποστήριξη του κ. Μασκ σε δεξιά κόμματα στην Ευρώπη και ο ρόλος του ως επικεφαλής του κόστους του προέδρου Τραμπ δεν βοήθησαν την εικόνα της Tesla, καθώς έχει βρεθεί στο επίκεντρο διαμαρτυριών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη με τις δραστηριότητές του να αποξενώνουν ορισμένους πελάτες. Γεγονός διόλου περίεργο καθώς οι αγοραστές ηλεκτρικών οχημάτων στις περισσότερες χώρες κλίνουν πολιτικά προς τα αριστερά. «Μισώ τον Μασκ, μισώ τον Τραμπ, μισώ ολόκληρη αυτή την εταιρεία», δήλωσε ο Κάο Λέου, ένας 75χρονος κάτοικος του Χάρλεμ της Νέας Υόρκης, ο οποίος διαμαρτυρόταν έξω από μια αντιπροσωπεία Tesla στο Μανχάταν την περασμένη εβδομάδα.
Στη Σουηδία, η μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της χώρας, η Folksam, δήλωσε την Τετάρτη ότι πούλησε τη συμμετοχή της στην αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία επειδή η προσέγγιση της Tesla στα δικαιώματα των εργαζομένων παραβίαζε τα επενδυτικά κριτήρια της εταιρείας. Η Folksam είχε επενδύσει στην Tesla από το 2013 και η συμμετοχή της άξιζε 1,6 δισεκατομμύρια σουηδικές κορώνες, ή 160 εκατομμύρια δολάρια. Οι μηχανικοί του συνδικάτου IF Metall απεργούν στη Σουηδία για περισσότερο από ένα χρόνο, λόγω της άρνησης της Tesla να υπογράψει συλλογική σύμβαση εργασίας.
Το Tesla της Άντρεα Φρεσκ είναι καλυμμένο με ένα παχύ στρώμα βρωμιάς από τα τέλη του χειμώνα, μια κατάσταση εγκατάλειψης που, όπως είπε, αντανακλά την αμφιθυμία της για το όχημα για το οποίο η ίδια και ο σύζυγός της πήραν 10ετές δάνειο για να το αγοράσουν το 2019. Αφού ο κ. Μασκ αγόρασε την εταιρεία μέσων κοινωνικής δικτύωσης Twitter, άρχισε να αισθάνεται όλο και περισσότερο ντροπή για την κατοχή του Tesla, αλλά η κατάσταση επιδεινώθηκε αφότου ο κ. Μασκ έγινε τακτική παρουσία στη διοίκηση Τραμπ. «Τότε έγινε πραγματικά δύσκολο να υπερασπιστώ το να κατέχω αυτό το αυτοκίνητο», δήλωσε η Φρεσκ, ψυχολόγος στις δημόσιες οικογενειακές υπηρεσίες της Νορβηγίας.
Μερικοί από τους φίλους της έχουν ήδη πουλήσει τα Tesla τους, είπε. Αλλά επειδή αυτή και ο σύζυγός της εξακολουθούν να πληρώνουν το αυτοκίνητο και λειτουργεί ομαλά, δεν το αντικαθιστά προς το παρόν.
Η Rebil, ο μεγαλύτερος έμπορος μεταχειρισμένων αυτοκινήτων της Νορβηγίας, έχει παρατηρήσει αύξηση του αριθμού των οδηγών που πωλούν τα Teslas τους τους τελευταίους μήνες. Αυτό όμως σημαίνει ότι οι τιμές είναι χαμηλές και παρά τη «ντροπή του Tesla», οι πωλήσεις ήταν καλές.
«Είχα πολλούς πελάτες που ανησυχούσαν για την Tesla», δήλωσε ο William Oestby, πωλητής της Rebil. Αλλά όταν τους ρωτάει για την τιμή, την εμβέλεια, το μέγεθος και την ικανότητα μεταφοράς που αναζητούν, είπε, το Tesla είναι συνήθως η καλύτερη προσφορά που προσφέρεται. «Είναι δύσκολο να βρεις κάτι που να συγκρίνεται», είπε.
Αυτό μπορεί σύντομα να αλλάξει.
Υπόσχονται καλύτερες επιδόσεις
Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, η Ford, η BMW, η Mercedes-Benz και άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες θα παρουσιάσουν την επόμενη γενιά ηλεκτρικών οχημάτων τους. Τα αυτοκίνητα αυτά, ορισμένα από τα οποία θα κυκλοφορήσουν πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, θα ενσωματώνουν εξελίξεις στην τεχνολογία των μπαταριών που θα επιτρέπουν μεγαλύτερη αυτονομία και ταχύτερη φόρτιση. Αυτές οι αυτοκινητοβιομηχανίες λένε ότι τα αυτοκίνητά τους θα είναι καλύτερα από αυτά που προσφέρει η Tesla.
Οι παραδοσιακές αυτοκινητοβιομηχανίες «έχουν κάνει όλες πολλά βήματα προς τα εμπρός», δήλωσε ο κ. Ρόμπερτς της Rho Motion. «Παλαιότερα οι καταναλωτές μπορεί να δυσκολεύονταν να βρουν ανταγωνιστικότερες επιλογές από τα Tesla. Αυτό δεν ισχύει πλέον».
