Pfizer: Η αμαρτωλή φαρμακευτική που ήθελε να «σώσει» τον κόσμο… από τον κορωνοϊό τώρα παλεύει να σωθεί η ίδια

Τον περασμένο Οκτώβριο χιλιάδες υπάλληλοι της Pfizer από όλο τον κόσμο κάθισαν να παρακολουθήσουν τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας Albert Bourla καθώς και άλλα στελέχη της γιγαντιαίας φαρμακοβιομηχανίας.
Επρόκειτο να τους μιλήσουν για το μέλλον της εταιρείας… και το μέλλον τους.
Αρκετές ημέρες νωρίτερα, η φαρμακευτική είχε ανακοινώσει μείωση κόστους και περιστολή δαπανών, με το «ψαλίδι» να συμπεριλαμβάνει περικοπές άνω των 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων και φυσικά μαζικές απολύσεις.
Ο Bourla και άλλα στελέχη εξήγησαν ότι η εταιρεία θα τοποθετούνταν με τέτοιον τρόπο ώστε να περάσει ξανά σε ανάπτυξη.
«Το μέλλον είναι λαμπρό… αλλά μπορεί να απολυθείτε» έγραψε ένας υπάλληλος στο chat room του βίντεο, το οποίο η εταιρεία είχε αφήσει ανοιχτό.

«Οι φωτιές στα σκουπίδια είναι [πάντα] λαμπερές» ανέφερε ένα άλλο μήνυμα.

Σε κάθε περίπτωση, όπως φαίνεται, η Pfizer μάλλον είχε υπερεκτιμήσει τις δυνατότητές της, αλλά και τη μελλοντική ζήτηση για τα αμφιλεγόμενα -τουλάχιστον- αντι-Covid προϊόντα της, τα οποία τις ημέρες της πανδημικής κρίσης, ελέω και των περισσότερων δυτικών κυβερνήσεων παγκοσμίως, επέτρεψαν την εκτόξευση των καθαρών κερδών της.
Μετά την υποχώρηση της Covid-19, οι πωλήσεις έπιασαν πάτο, και μάλιστα πιο γρήγορα από ό,τι περίμενε η εταιρεία – σε αντίθεση με τους αναλυτές της Wall Street…
Στο μεταξύ, άλλα προϊόντα της Pfizer, όσο ελπιδοφόρα κι αν ήταν, δεν μπόρεσαν να καλύψουν το χάσμα.
«Η Pfizer έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια να ευθυγραμμίσει εκ νέου τη βάση κόστους της σε ολόκληρη την επιχείρηση για να διασφαλίσει την ανάπτυξη και την κερδοφορία της στο μέλλον», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας.
«Δυστυχώς, οι υπάλληλοί μας θα επηρεαστούν, κάτι που δεν το παίρνουμε ελαφρά τη καρδία.
Επικεντρωνόμαστε στο να παρέχουμε στους συναδέλφους μας τους πόρους και τη συμπόνια που τους αξίζει».
Η εταιρεία είπε ότι λανσάρει νέα προϊόντα που θα ενισχύσουν τις πωλήσεις, συμπεριλαμβανομένων εννέα νέων φαρμάκων και εμβολίων φέτος.
Επίσης διαθέτει μια ισχυρή σειρά φαρμάκων που θα μπορούσαν να αυξήσουν τα έσοδα.
Είπε επίσης ότι η σύναψη συμφωνίας με τη Seagen για ένα φάρμακο κατά του καρκίνου, που έκλεισε την Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου, θα μπορούσε να αποφέρει έσοδα 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2030.

Από το ζενίθ… στο ναδίρ

Η εταιρεία βρέθηκε στην κορυφή του κόσμου, όταν το εμβόλιό της «άνοιξε» τα σχολεία και τις επιχειρήσεις.
Γιόρτασε δε «τον επιστημονικό θρίαμβο» μοιράζοντας αναμνηστικά μπουφάν σε επιστήμονες που είχαν εργαστεί στο πρόγραμμα, αναγνωρίζοντάς τους ως μέλη της ερευνητικής ομάδας Covid-19.
Το 2021 και στη συνέχεια το 2022, οι ετήσιες πωλήσεις του εμβολίου ξεπέρασαν τα 36 δισεκατομμύρια δολάρια – περισσότερες από ό,τι οποιοδήποτε συνταγογραφούμενο φάρμακο είχε ποτέ σε έναν χρόνο.
Πέρυσι, το εμβόλιο, καθώς και το φάρμακο κατά της Covid-19 Paxlovid, έφεραν στην Pfizer πωλήσεις άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η αποτίμηση της εταιρείας αυξήθηκε.
Το μέλλον φάνταζε λαμπρό.
Η Pfizer επικεντρώθηκε στα εμβόλια κατά της Covid ελπίζοντας πως θα υπάρχει σε αυτά μια ετήσια και προβλέψιμη πηγή πωλήσεων.
Έτσι ξεκίνησε πολλά προγράμματα που θα μπορούσαν να παράγουν μελλοντικά προϊόντα Covid-19.
Για το 2023, έθεσε ψηλά τον πήχη, λέγοντας στη Wall Street να περιμένει πωλήσεις 8 δισ. δολ. από το Paxlovid και 13,5 δισ. δολ. από το εμβόλιο – είχε βασίσει τις εκτιμήσεις της στα ποσοστά μολύνσεων από Covid, γρίπη και άλλες αναπνευστικές ασθένειες.
Ωστόσο, οι προβλέψεις της ήταν υψηλότερες από ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι αναλυτές.
Στη συνέχεια, αποδείχθηκε ότι η εταιρεία είχε εκτιμήσει εσφαλμένα το ύψος της ζήτησης μετά τη μείωση της απειλής του Covid-19.
Πολλοί άνθρωποι που εμβολιάστηκαν στο παρελθόν δεν μπορούσαν να αντιληφθούν πώς θα τους προστάτευε ένα απλό booster – και μάλλον δικαίως.
Άλλοι κουράστηκαν… άλλοι πήγαν να πεθάνουν… σύμφωνα με μαρτυρίες.
Την ίδια στιγμή, οι εμβολιασμοί είχαν γίνει πολιτικό ζήτημα λόγω και της απαράδεκτης υποχρεωτικότητας από την οποία συνοδεύονταν.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων στις ΗΠΑ, μόλις το 17% των ανθρώπων στις Η.Π.Α., ηλικίας 18 ετών και άνω, έχουν λάβει ένα από τα πιο πρόσφατα ενισχυτικά.
Η χρήση του Paxlovid μειώθηκε τόσο πολύ που η αμερικανική κυβέρνηση αλλά και άλλες παγκοσμίως επέστρεψαν εκατομμύρια χάπια στην Pfizer.
Η εταιρεία πλέον υπολογίζει πως το 2023 οι πωλήσεις εμβολίων και φαρμάκων κατά της Covid θα ανέλθουν περίπου στα 12,5 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ το 2024 ο αριθμός αυτός θα υποχωρήσει στα 8 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ομοίως, η Moderna, η οποία το 2022 σημείωσε πωλήσεις 18,4 δισεκ. δολ., αναμένει ότι ο αριθμός θα ξεπεράσει φέτος τα 6 δισεκ. δολ.
Η πανδημική επιτυχία της Pfizer είχε, κατά κάποιο τρόπο, κρύψει μια εκτίμηση που η εταιρεία γνώριζε ότι θα ερχόταν.
Τα στελέχη της είχαν προειδοποιήσει ότι ορισμένα από τα κορυφαία φάρμακά της γερνούσαν και η προστασία των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας τους έφτανε στο τέλος.
Η εταιρεία θα έπρεπε να ανταγωνιστεί τα πολύ πιο φθηνά γενόσημα.
Ο Bourla και άλλα στελέχη μίλησαν υποσχέθηκαν πως θα παρέδιδαν νέα, ταχύτερα αναπτυσσόμενα φάρμακα.
Οι πωλήσεις του εμβολίου της για την Covid-19, που ονομάζεται Comirnaty, και του φαρμάκου της Paxlovid τη βοήθησαν να πάρει μια ανάσα χαλάρωση ενώ περίμενε να περάσουν τις δοκιμές τα νέα φάρμακα ώστε κατόπιν να βγουν στην αγορά.

Ωστόσο, η γρήγορη πτώση των προϊόντων Covid-19 τερμάτισε απότομα την καλή τύχη της Pfizer.
Οι επενδυτές τιμώρησαν την εταιρεία όταν, τον Οκτώβριο, μείωσε τις προβλέψεις πωλήσεων για το 2023 για το εμβόλιο, το φάρμακο και την εταιρεία συνολικά.
Επίσης, η μετοχή της Pfizer υποχώρησε πολύ ξανά πρόσφατα όταν τα αποτελέσματα μελέτης από πειραματικό χάπι αδυνατίσματος αποδείχθηκαν απογοητευτικά.
Σημειώνεται πως αυτό το χάπι θα μπορούσε να δώσει στη φαρμακευτική πρόσβαση στην καυτή αγορά φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας.
Την Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου, οι μετοχές της Pfizer έκλεισαν στα 26,13 δολάρια, ήτοι στο χαμηλότερο επίπεδο από τις 5 Ιουνίου 2013.
Συνολικά η μετοχή της Pfizer γράφει απώλειες το 2023 περίπου 49%.
Η πτώση της κεφαλαιοποίησης της είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί, ξεπερνώντας την προηγούμενη ετήσια απώλεια ρεκόρ των 67 δισεκατομμυρίων δολαρίων (το 2004).

Guidance και… αμφιβολίες

Στις κατευθυντήριες που εξέδωσε την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου 2023, ο CEO Albert Bourla είπε ότι η εταιρεία θα ακολουθήσει μια συντηρητική προσέγγιση σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις της και πως θα λάβει μέτρα για να αυξήσει τις πωλήσεις.
«Εστιάζουμε στην αντιμετώπιση της αβεβαιότητας και την παροχή σαφήνειας.
Η επιχείρηση της Pfizer είναι ισχυρή, με πολλά προϊόντα που αναμένεται να κυκλοφορήσουν, και για τα οποία πιστεύουμε ότι μπορούν να αποφέρουν ισχυρά έσοδα», ισχυρίστηκε.
Όμως οι αναλυτές εξέφρασαν αμφιβολίες.
«Με βάση τις συνομιλίες μας, αναμένουμε ότι οι επενδυτές θα δυσκολευτούν να… χωνέψουν τα περί… σαφήνειας» έγραψαν οι αναλυτές της JPMorgan Chase.
Μεταξύ των νέων πηγών ανάπτυξης που έχει επισημάνει η Bourla είναι η εξαγορά της εταιρείας βιοτεχνολογίας Seagen από την Pfizer, ύψους 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Bourla έχει αναδιοργανώσει τη δομή της εταιρείας, δημιουργώντας μια ξεχωριστή μονάδα φαρμάκων κατά του καρκίνου, η οποία, όπως είπε στους αναλυτές, θα τονώσει τις ισχυρές επιδόσεις.
Πάντως, μετά την έναρξη του προγράμματος περικοπής δαπανών πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, αντιμετωπίζει και ηθικές προκλήσεις.
«Γιατί να μην μειώσουμε τον αριθμό των κτιρίων αντί να επηρεάσουμε το εργατικό δυναμικό που βρίσκεται πίσω από εκπληκτικές ανακαλύψεις;» έγραψε ένας υπάλληλος.
Περισσότεροι από 2.000 εργαζόμενοι παγκοσμίως —από τους 83.000 συνολικά της Pfizer— έχουν λάβει ειδοποιήσεις ότι έχασαν τη δουλειά τους.
Μεταξύ αυτών που φεύγουν είναι εργάτες μεταποίησης στο Μίσιγκαν και στην Ιρλανδία, επιστήμονες στην Καλιφόρνια και ερευνητές στο Groton, Conn., Pearl River, N.Y., και Sandwich, στην Αγγλία.

Σύμφωνα με έγγραφα της εταιρείας που εξετάστηκαν από τη Wall Street Journal, η εταιρεία έχει διακόψει ή αναστείλει τη χρηματοδότηση προγραμμάτων για εμβόλια, όπως ένα εμβόλιο Covid-19 δεύτερης γενιάς και ένα εμβόλιο C. difficile.
Μια τακτική που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι για να προβλέψουν τις απολύσεις είναι να παρακολουθούν τα ημερολόγια των διευθυντών τους.
Αναμένουν απολύσεις εάν δουν ότι τα ημερολόγια αρχίζουν να γεμίζουν με 15λεπτες συναντήσεις, δηλαδή τον χρόνο που χρειάζεται για να μοιραστούν οι επόπτες τα άσχημα νέα.