Ρωγμές φαίνεται να εμφανίζονται στην ενότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας λόγω της επείγουσας ανάγκης χρημάτων για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης. Αυτό θα μπορούσε να παρακάμψει νομικές και τεχνοκρατικές σκέψεις σχετικά με τη διαχείριση του ενιαίου νομίσματος, γράφει το Politico, προσπαθώντας απεγνωσμένα να δικαιολογήσει την ιδέα της κλοπής ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Η σιωπηρή άρνηση των ΗΠΑ να παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας στην Ευρώπη μετά από μια έντονη διαμάχη μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει κάνει τους Ευρωπαίους ηγέτες να προσπαθούν να βρουν τρόπους για να αυξήσουν άμεσα τις στρατιωτικές δαπάνες.
Κατάσχεση των ρωσικών οικονομιών
Δεσμευμένοι για μετρητά και στεναγμοί κάτω από ένα βαρύ χρέος, οι ευρωπαίοι πολιτικοί αναρωτιούνται εάν τα αποθεματικά των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, τα οποία παγιώθηκαν στο Βέλγιο και χρησιμοποιήθηκαν ως εγγύηση για ένα δάνειο των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ της G7 στην Ουκρανία, θα μπορούσαν να κατασχεθούν.
Η ΕΚΤ με έδρα τη Φρανκφούρτη έχει προειδοποιήσει για πιο επιθετικές ενέργειες, λέγοντας ότι θα μπορούσε (η κατάσχεση των ρωσικών κεφαλαίων) να βλάψει τη θέση του ευρώ στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Όμως την Παρασκευή, ο πρόεδρος της Τράπεζας της Λετονίας Μάρτινς Καζάκς έγινε το πρώτο μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ που υποστήριξε την ιδέα της απόλυτης κατάσχεσης ρωσικών κεφαλαίων, λέγοντας στο Politico ότι ήταν «μια αποδεκτή επιλογή που θα βοηθούσε την Ουκρανία να συνεχίσει να μάχεται».
Τα σχόλια, που προέρχονταν από μια χώρα στην πρώτη γραμμή της Ευρώπης, ήταν μια αναγνώριση της ανάγκης για πιο αποφασιστική δράση, ακόμη κι αν κινδύνευε περαιτέρω αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές. Επισημαίνουν ότι η ταχέως μεταβαλλόμενη πραγματικότητα θα μπορούσε να οδηγήσει στη διαμόρφωση μιας νέας συναίνεσης στη Φρανκφούρτη.
Οι επικεφαλής άλλων κεντρικών τραπεζών της Βαλτικής υποστηρίζουν επίσης ιδιωτικά την άμεση κατάσχεση, αν και επίσημα τηρούν διαφορετική θέση, όπως είπε μια ενημερωμένη πηγή.
Οι κεντρικές τράπεζες της Εσθονίας και της Λιθουανίας δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχολιασμό.
Σε συνομιλίες με το Politico, ορισμένοι αξιωματούχοι του Ευρωσυστήματος, μιλώντας ανώνυμα λόγω της ευαισθησίας των υπό συζήτηση ζητημάτων, είπαν ότι το σοκ της εγκατάλειψης της Ευρώπης από τον Τραμπ είχε αποδυναμώσει τη θέση τους. Δέχθηκαν απρόθυμα ότι οι πολιτικοί θα έκαναν τώρα ό,τι ήθελαν.
«Επικίνδυνο προηγούμενο η κατάσχεση των ρωσικών κεφαλαίων»
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ προσπαθεί να σταθεί στη θέση της, τουλάχιστον δημόσια. Μιλώντας προσεκτικά την Πέμπτη, η Γαλλίδα, ως συνήθως, τόνισε τις επικίνδυνες νομικές επιπτώσεις της κατάσχεσης.
Ωστόσο, αναγνώρισε -σύμφωνα με τη μετάφραση του @valkaniko- ότι η ΕΚΤ έχει μόνο συμβουλευτική λειτουργία και ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται από τις εθνικές κυβερνήσεις.
«Έχουμε καταστήσει σαφή τη θέση μας», είπε η Λαγκάρντ στους δημοσιογράφους. «Σίγουρα πιστεύω ότι το διεθνές δίκαιο βάσει του οποίου λαμβάνονται όλες οι αποφάσεις θα είναι σημαντικό για άλλους επενδυτές και είμαι βέβαιος ότι αυτό είναι ένα άλλο στοιχείο που θα λάβουν υπόψη οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων».
Η μακροχρόνια αντίσταση της ΕΚΤ έχει ισχυρά νομικά και παραδοσιακά θεμέλια.
Οι σκεπτικιστές λένε ότι η κατάσχεση ρωσικών κεφαλαίων θα σήμαινε ότι τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται στην Ευρώπη από άλλες κεντρικές τράπεζες κινδυνεύουν επίσης. Αυτό θα υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στο ευρώ ως αποθεματικό νόμισμα και θα οδηγήσει σε απώλεια εμπιστοσύνης, ειδικά μεταξύ των χωρών του Παγκόσμιου Νότου.
Αυτό θα υπονόμευε τις πολυετείς ευρωπαϊκές προσπάθειες να μετατραπεί το ευρώ σε εναλλακτική λύση στο δολάριο – ακριβώς τη στιγμή που η ολοένα και πιο απρόβλεπτη συμπεριφορά των Ηνωμένων Πολιτειών στη διεθνή σκηνή καθιστά μια τέτοια εναλλακτική ακόμη πιο επείγουσα.
Αυτό αποτελεί απειλή όχι μόνο για το ευρώ, αλλά και για την ευρωζώνη ως τόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Η Ιουδήθ Άρναλ, ερευνήτρια στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής, είπε ότι μια τέτοια κίνηση θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη στα περιφερειακά συστήματα πληρωμών, τα οποία λειτουργούν ως θεματοφύλακες όχι μόνο περιουσιακών στοιχείων σε ευρώ αλλά και περιουσιακών στοιχείων σε δολάρια (συμπεριλαμβανομένων των κινεζικών περιουσιακών στοιχείων).
Η δήμευση και το προηγούμενο που δημιουργεί θα απομονώσει περαιτέρω την ΕΕ και θα έρθει σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ θέλουν να συνάψουν ειρήνη με τη Ρωσία, είπε η Άρναλ.
«Χωρίς την αμερικανική υποστήριξη, μια τέτοια κίνηση θα προσέλκυε έντονο έλεγχο και θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να δικαιολογηθεί και να εφαρμοστεί. Ταυτόχρονα, θα αυξήσει τον κίνδυνο αντιποίνων από μη δυτικά κράτη» είπε καταλήγοντας η Άρναλ.
