Μια μέρα σαν σήμερα το 1987 το… κυνήγι ξεκίνησε. «Γκετ το δε τσόπα» και φύγαμε για παρασκήνια, ιστορίες και απρόοπτα
Ήταν 12 Ιουνίου 1987 όταν, σε κάποια ζούγκλα της Κεντρικής Αμερικής, το… κυνήγι ξεκίνησε. O Predator έκανε μια μέρα σαν σήμερα πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες και δεκαετίες μετά παραμένει μια από τις πιο απολαυστικές ταινίες δράσεις. Το φιλμ του Τζον ΜακΤιέρναν έχει (σχεδόν) τα πάντα. Ενδιαφέροντες (βασικά θεότρελους) χαρακτήρες, χιούμορ, ένα τέρας που… βγάζει λεφτά μέχρι σήμερα, αξέχαστες ατάκες (γκετ το δε τσοπα, λέμε) και σκηνές που παγώνουν το αίμα. Επιχειρεί ακόμα και να στείλει κάποια μηνύματα όσο και αν χάθηκαν μέσα στην καταιγιστική πλοκή.
Ευτυχώς άλλαξε…
Ένας αστικός μύθος λέει ότι η ιδέα για την ταινία προέκυψε μέσα από ένα αστείο που κυκλοφορούσε μετά το Ρόκι 4. Αφού ο Σταλόνε νίκησε και τον θηριώδη Ντράγκο το αστείο έλεγε ότι πλέον πρέπει, στην πέμπτη ταινία, να αναμετρηθεί με έναν εξωγήινο. Οι Τζιμ και Τζον Τόμας άκουσαν το αστείο και σκέφτηκαν να γράψουν ένα σενάριο. Τα αδέλφια δεν το έχουν διαψεύσει αλλά ο χρόνος δεν… βγαίνει. Άρχισαν να γράφουν πριν προβληθεί το τέταρτο Ρόκι.
Ο αρχικός τίτλος ήταν Hunter και η πλοκή ανέφερε ότι μια ομάδα εξωγήινων κυνηγούσε διάφορους στόχους. Μετά από σκέψη φτάσαμε στο τελικό σενάριο με έναν εξωγήινο να κυνηγά εκπαιδευμένους στρατιώτες. Η ιστορία είχε τοποθετηθεί από την αρχή στην Κεντρική Αμερική όπου αποτελούσε, εκείνη την εποχή, πεδίο μαχών. Η 20th Century Fox πήρε το σενάριο και το έδωσε στον παραγωγό Τζόελ Σίλβερ. Αυτός έκρινε ότι έχει μεγάλες δυνατότητες και αποφάσισε να επενδύσει στην ιδέα.
Ο αρχικός σχεδιασμός της μορφής του Predator δεν είχε καμία σχέση με το τέρας που γνωρίζουμε σήμερα. «Βρισκόμασταν σε ένα γραφείο. Όλοι οι βασικοί συντελεστές της παραγωγής. O ΜακΤιέρναν (σκηνοθέτης) έφερε με αυτό το πομπώδες ύφος τα σχέδια και τα πέταξε στο τραπέζι. Ήταν άθλια. Ειδικά το κεφάλι ήταν γελοίο. Αυτό το πράγμα με τα ανάποδα πόδια δεν θα μπορούσε να κινηθεί στη λασπωμένη ζούγκλα του Μεξικού. Θα πήγαινε σαν βάτραχος» θυμάται ο Στιβ Τζόνσον ειδικός μέικαπ άρτιστ στην ταινία.
Παρότι το αρχικό κοστούμι ήταν πραγματικά αστείο (με κάθε κακή έννοια) αρχικά ο σκηνοθέτης επέμενε. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν αλλά γρήγορα αποδέχθηκαν πως αυτό το «πράγμα» ούτε τρομακτικό ήταν, ούτε… Κυνηγός.
Δόθηκε εντολή να φτιαχτεί νέο κοστούμι και ο ΜακΤιέρναν στράφηκε στον Σταν Γουίνστον. Είχε δουλέψει με τον Σβαρτζενέγκερ στον πρώτο Terminator το 1984 και τα δείγματα της δουλειάς του ήταν εντυπωσιακά.
Ο Γουίνστον βρέθηκε σε μια πτήση με τον Τζέιμς Κάμερον. Ενώ συζητούσαν για το τέρας που «έψαχνε» ο ΜακΤιέρναν, ο Γουίνστον παράλληλα σχεδίαζε. «Θα ήθελα να δω ένα τέρας με δαγκάνες εντόμου στο πρόσωπο» είπε ο Κάμερον και ο Γουίνστον πέρασε την ιδέα στο χαρτί. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το… αν μη τι άλλο πρωτότυπο πρόσωπο του Predator.
Το… δράμα Ζαν Κλοντ Βαν Νταμ
To 1986 o «Muscles from Brussels» έψαχνε έναν ρόλο σε μια μεγάλη χολιγουντιανή παραγωγή. Όταν του πρότειναν να συμμετάσχει σε ταινία που θα πρωταγωνιστούν οι Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ και Καρλ Γουέδερς δεν το σκέφτηκε καν. «Νόμιζε ότι θα είναι μια ταινία δράσης που θα μπορέσει να δείξει τις ικανότητες του στις πολεμικές τέχνες και το σώμα του. Δεν είχε καταλάβει ότι θα φορά στολή και δεν θα φαίνεται» λέει ο Στιβ Τζόνσον. Τελικά ο Βαν Νταμ έμεινε στα γυρίσματα για λίγες μέρες.
Την πρώτη από αυτές φόρεσε μια γελοία κόκκινη στολή η οποία θα χρησιμοποιούνταν για να δημιουργηθεί το εφέ της διαφάνειας. Αρχικά ο Βέλγος θεώρησε ότι αυτή είναι η κανονική στολή του τέρατος και εξοργίστηκε. Τα πράγματα δεν βελτιώθηκαν όταν τελικά φόρεσε το πραγματικό κοστούμι (παρότι δηλώνει ότι του άρεσε). «Ήταν απίστευτα άβολο και αδιανόητα ζεστό. Ήδη είχε πολλή ζέστη στην περιοχή και εγώ ήμουν μέσα σε αυτή τη ζεστή στολή. Ο ιδρώτας μου έτρεχε σαν νερό από το σώμα μου» θυμάται ο Βαν Ντάμ που έφυγε…τρέχοντας και δεν δοκίμασε ποτέ το κοστούμι του Predator που τελικά επιλέχθηκε.
Η τραγική ιστορία του αγαθού γίγαντα κάτω από το κοστούμι
Μετά την αποχώρηση του Βαν Νταμ τον ρόλο του Κυνηγού ανέλαβε ο Κέβιν Πίτερ Χολ. Ο ύψους 2.20μ. (ναι σωστά διαβάσατε) ηθοποιός εντυπωσίασε, πέραν από το μέγεθος του, με την πλαστικότητα στις κινήσεις του, την αντοχή του να φορά την βαριά και αποπνικτική στολή αλλά και τον χαρακτήρα του. Όσοι τον γνώριζαν μιλούν για έναν αγαθό γίγαντα κι έναν επαγγελματία που δεν παραπονιόταν ποτέ παρά τις αντίξοες συνθήκες. Το μέγεθος και η ικανότητα του Χολ να κινείται σωστά χωρίς να βλέπει (φορώντας και το κράνος ο Χολ ήταν στο σκοτάδι) έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην τελική εικόνα του Predator. Πάντως κάποιες φορές δεν κατάφερνε να ελέγξει τις κινήσεις του. «Στις σκηνές που παλεύαμε θεωρητικά το χέρι του έπρεπε να μένει μακριά από το πρόσωπο μου. Όμως ο Κέβιν δεν έβλεπε τίποτα και ξαφνικά… σλαπ. Αυτό το χέρι με τα τεράστια νύχια με χτυπούσε στο πρόσωπο», θυμάται ο Σβατζενέγκερ.
Ο Χολ έπαιξε και τον ρόλο του πιλότου του ελικοπτέρου ενώ ήταν κάτω από το κοστούμι του Κυνηγού και στην δεύτερη ταινία (ο Σβατζενέγκερ απέρριψε τη συμμετοχή του υποστηρίζοντας ότι δεν ήταν το σωστό τάιμινγκ). Το 1990 ο Χολ έπαιζε σε μια τηλεοπτική σειρά όταν ανακοίνωσε ότι βρέθηκε θετικός στο AIDS. Είχε κολλήσει τον ιό από λάθος σε μετάγγιση αίματος. Έχασε τη μάχη στις 10 Απριλίου 1991 σε ηλικία 36 ετών.
Η φωνή και το αίμα
«Αν αιμορραγεί μπορούμε να το σκοτώσουμε» λέει ο Dutch όταν βλέπει το φωσφορίζων αίμα του… Κυνηγού. Για να πετύχουν το αποτέλεσμα που βλέπουμε στην ταινία οι υπεύθυνοι για τα εφέ ανάμειξαν δύο «περίεργα» υλικά. Υγρό από το χημικό φως σιαλούμ, διαφανές λιπαντικό από sex-shop και… έτοιμο το αίμα του Predator. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει και η «φωνή» του εξωγήινου, ο χαρακτηριστικός ήχος που ακουγόταν όταν πλησίαζε το θήραμα του και ήξερες ότι κάτι θα πάει πολύ στραβά. Η 20th Century Fox προσέλαβε τον Πίτερ Κάλεν, των μάστερ των κινηματογραφικών φωνών. Είναι ο άνθρωπος πίσω από τη φωνή του Optimus Prime των Transformers. «Όταν με κάλεσαν είχα τελειώσει τα φωνητικά για τον Κινγκ Κονγκ και έφτυνα. Τους ξεκαθάρισα ότι δεν θα κάνω τους κλασικούς ήχους τεράτων και τους ζήτησα να μου δείξουν τον Predator για να σκεφτώ τι μπορεί να γίνει. Στην αρχή αρνούνταν να μου δείξουν την εικόνα του αλλά όταν τους είπα ότι θα φύγω μου έφεραν τη σκηνή που βγάζει το κράνος του και φαίνεται το πραγματικό του πρόσωπο. Σκέφτηκα τα καβούρια που έβλεπα στην παραλία όταν ήμουν μικρός. Έκανα τον χαρακτηριστικό ήχο που ξέρετε» λέει ο Κάλεν (δείτε το βίντεο που ακολουθεί στο οποίο λέει ολόκληρη την ιστορία για τον Predator, είναι απολαυστικός).
Κινούμενη ωρολογιακή βόμβα
O ρόλος του Μπίλι, του μεγαλόσωμου και λιγομίλητου Ινδιάνου είναι από τους πλέον χαρακτηριστικούς στο φιλμ. Τον ενσάρκωσε εξαιρετικά ο Σόνι Λάνταμ ο οποίος είχε όμως τα προβλήματα του. Ο Λάνταμ (πέθανε τον Αύγουστο του 2017) ήταν γνωστός για τα ξεσπάσματα θυμού του και το πάθος του για το αλκοόλ. «Όταν άρχιζε να πίνει ο Σόνι όλα τα στοιχήματα σταματούσαν» θυμάται ο βοηθός σκηνοθέτη, Μπο Μαρκς.
Η φήμη του Λάνταμ είχε κυκλοφορήσει σε όλο το Χόλιγουντ και η ασφαλιστική εταιρία επέμενε ότι από τη στιγμή που θα συμμετείχε στο φιλμ έπρεπε να προσληφθούν και σωματοφύλακες. Όχι για να τον προστατεύουν, αλλά για να προστατέψουν τους άλλους από αυτόν. Καθ’ όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων λοιπόν σωματοφύλακες επιτηρούσαν τον… Μπιλι και ήταν έτοιμοι να επέμβουν.
O Λάνταμ δεν ήταν ο μοναδικός που είχε τα θέματα του στο καστ. Ο εκκεντρικός wrestler Τζέσε Βεντούρα έβαζε στοίχημα με τον Σβατζενέγκερ για το ποιος έχει μεγαλύτερα μπράτσα και έχασε έτσι ένα μπουκάλι ακριβή σαμπάνια. Με εντολή του «Άρνι» στη ζούγκλα του Μεξικού, όπου έγιναν τα γυρίσματα, είχε στηθεί ένα πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο. Οι περισσότεροι από τους πρωταγωνιστές ξυπνούσαν από τις τέσσερις το πρωί για να γυμναστούν και να είναι έτοιμοι (δηλαδή φουσκωμένοι) για το γύρισμα. Ο Καρλ Γουεδερς έχει παραδεχθεί ότι γυμναζόταν κρυφά από τους άλλους για να νομίζουν ότι το σώμα του είναι έτσι χωρίς να πιεστεί.
Τέλος αξίζει να σημειώσουμε πως τον ρόλο του Χόκινς (ο πρώτος που έπεσε θύμα του Predator), έπαιξε ο Σέιν Μπλακ. Πρόκειται για έναν διάσημο σεναριογράφο του Χόλιγουντ με τεράστιες επιτυχίες (χαρακτηριστικότερη το Φονικό Όπλο). Παρότι το σενάριο είχαν γράψει τα αδέλφια Τζιμ και Τζον Τόμας, ο Μπλακ έκανε αρκετές τροποποιήσεις κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.
Welcome to the jungle
Το Predator γυρίστηκε αποκλειστικά στο Μεξικό. Αρχικά στη ζούγκλα του Παλένκε και στη συνέχεια στη Μισμαλόγια. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Μάρτιο του 1986 και διακόπηκαν στις 25 Απριλίου καθώς ο Σβαρτζενέγκερ ταξίδεψε στις ΗΠΑ για να παντρευτεί. Τελικά ολοκληρώθηκαν στα τέλη Ιουνίου 1986.
Οι συνθήκες ήταν από αντίξοες ως απάνθρωπες. Αφόρητη ζέστη, έντομα, φίδια και μεγάλα προβλήματα με το φαγητό και κυρίως το νερό. Σχεδόν όλο το καστ και τα μέλη της παραγωγής αρρώστησαν. Γλίτωσαν μόνο ο Σβατζενέγκερ και ο σκηνοθέτης Τζον ΜακΤίερναν. Αμφότεροι όμως έχασαν πολλά κιλά. Ο πρώτος για τις ανάγκες του φιλμ και ο δεύτερος γιατί έτρωγε ελάχιστα καθώς φοβόταν το φαγητό στο Μεξικό.
Γυρίζοντας τις σκηνές όπου ο Dutch και ο Predator πέφτουν στη λίμνη και στη συνέχεια ο πρώτος βγαίνει και αλείφεται με λάσπες ο Σβαρτζενέγκερ μέθυσε προσπαθώντας να αντιμετωπίσει το κρύο ενώ γρήγορα διαπίστωσαν ότι το νερό ήταν γεμάτο βδέλλες. Το σοβαρότερο ατύχημα σημειώθηκε σε μια σκηνή που ο Predator έριχνε μια βολή με το όπλο που είχε στον ώμο του. Τα εκρηκτικά που έπρεπε να σκάσουν ένα-ένα εξερράγησαν όλα μαζί. Η έκρηξη ήταν τόσο τρομακτική που όλοι πίστεψαν ότι ο Κέβιν Χολ είχε σκοτωθεί αλλά τελικά η στολή τον προστάτεψε. «Εκτός από ταινία ήταν και μια ιστορία επιβίωσης» θα πει ο ηθοποιός Μπιλ Έλιοτ που έπαιξε τον Μακ.
Αναφορικά με τα εφέ το εντυπωσιακό με την ταινία είναι πως ακόμα και σήμερα δεν ξενίζουν. Το τρικ του αόρατου Κυνηγού επετεύχθη με μια πρωτοποριακή για την εποχή τεχνική. Το γύρισμα γινόταν με τον ηθοποιό να φορά αρχικά μια κόκκινη στολή η οποία στη συνέχεια σβηνόταν. Στη συνέχεια η σκηνή γυριζόταν με διαφορετικούς φακούς και το τελικό αποτέλεσμα έδινε αυτή την αίσθηση ότι κάτι σχεδόν αόρατο κινείται μέσα στη ζούγκλα. Τα πλάνα της θερμικής όρασης γυρίστηκαν με ειδική κάμερα. Οι ηλεκτρικές εκκενώσεις στο τέλος του φιλμ προστέθηκαν στο στούντιο.
Όσο για τον περιβόητο… ανώδυνο ήταν ένα Minigun ελικοπτέρου το οποίο είχε τροποποιηθεί έτσι ώστε να φαίνεται ότι είναι φορητό όπλο. Στην πραγματικότητα ένας άνθρωπος δεν θα μπορούσε να κουβαλήσει κάτι τέτοιο και φυσικά σε καμία περίπτωση να ρίξει βολές απλά κρατώντας το.
Τα μηνύματα
Το προφανές είναι ότι το Predator αποτελεί ένα οικολογικό μανιφέστο. Το κυρίαρχο είδος στη Γη, που κυνηγά τα πάντα, βρίσκεται ξαφνικά στη θέση του θηράματος. Μια ομάδα σκληρών στρατιωτών σφαγιάζεται από έναν εχθρό που γίνεται ένα με την ζούγκλα.
Από εκεί και πέρα ο ΜακΤιέρναν υποστηρίζει πως η ταινία του ήταν και μια δήλωση κατά των όπλων. Μια ομάδα μάτσο ανδρών με πανίσχυρα όπλα είναι αβοήθητη μπροστά στον Κυνηγό. Ο ΜακΤιέρναν έχει δηλώσει πως ειδικά η σκηνή όπου η ομάδα τρομοκρατημένη πυροβολεί αδιάκριτα στη ζούγκλα είναι μια δήλωση κατά των όπλων. «Ένιωθα ότι ο κόσμος είχε αυτό το διεστραμμένο πάθος με τα όπλα που ρίχνει. Δημιούργησα λοιπόν αυτή τη σκηνή που όλοι βγάζουν τα όπλα τους, πυροβολούν τη ζούγκλα. Το νόημα ήταν το αντίθετο από αυτό που ήθελαν να πουλήσω. Όλοι αυτοί οι δυνατοί άντρες με τα γιγάντια όπλα ήταν τρομαγμένοι και αβοήθητοι μπροστά στο τέρας» ανέφερε σε μια συνέντευξη του το 2017.
Επίλογος
Το Predator κόστισε περίπου 18 εκατ. δολάρια και απέφερε σχεδόν 100. Αν και αρχικά οι κριτικές ήταν στην πλειονότητα τους αρνητικές, καθώς εκείνη την εποχή οι ταινίες αυτού τους είδους είχαν κουράσει, πλέον έχει πάρει τη θέση που του αξίζει. Αναγνωρίζεται ως ένα από τα κορυφαία φιλμ επιστημονικής φαντασίας-δράσης και μια απόδειξη πως αυτό το είδος μπορεί να προσφέρει καλό-διασκεδαστικό σινεμά. Ακολούθησαν αρκετές ταινίες με πρωταγωνιστή τον Κυνηγό αλλά καμία δεν έφτασε το επίπεδο της πρώτης (αν και κάποιες ήταν τίμιες). Ίσως γιατί τους έλειπαν οι χαρακτήρες και ατάκες όπως το επικό «Δεν έχω χρόνο να αιμορραγώ».
