Αυξημένες συγκεντρώσεις αμίαντου αλλά και 50% αυξημένο κίνδυνο καρκινογενέσεων και κατά 21% νευροαναπτυξιακών διαταραχών στα παιδιά, στις περιοχές που έχουν μολυνθεί μετά την πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική, καταδεικνύει η έρευνα εκτίμησης κινδύνου του ΑΠΘ.
Πρόκειται για την πρώτη χρονικά επιστημονική μελέτη στην περιοχή, η οποία πραγματοποιήθηκε μόλις μία εβδομάδα μετά την καταστροφική πυρκαγιά.
Η «Έρευνα για την επιστημονική ορθή εικόνα της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης στο Μάτι», όπως είναι ο τίτλος της, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Crome-Life: Μεσογειακό Δίκτυο Περιβάλλοντος και Υγείας.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, τεκμηριώνεται και επιστημονικά ότι υπάρχει επιβάρυνση στο Μάτι και σε όλη την περιοχή σε μέταλλα και οργανικές χημικές ενώσεις, με το σημαντικότερο κίνδυνο να εντοπίζεται στην ύπαρξη αμιάντου.
Από την έρευνα αποδεικνύεται:
- Στις καμένες περιοχές παρατηρήθηκε αύξηση κατά μέσο όρο 20% των επιπέδων των περισσότερων μετάλλων, ενώ οι διαφορές όσον αφορά τις συγκεντρώσεις των οργανικών ενώσεων κυμαίνονται στα επίπεδα του 20-50%, με εξαίρεση τους πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες, των οποίων η μέση τιμή σχεδόν διπλασιάστηκε.
- Αυξημένες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων παρουσιάζονται σε περιοχές όπως το Νταού Πεντέλης, το Λύρειο Ίδρυμα, ο Άγιος Ανδρέας, καθώς επίσης και στην οδό Αγίας Ειρήνης όπου έγινε και η σχετική δειγματοληψία. Οι αυξημένες συγκεντρώσεις αποδεικνύουν πως υπήρξε μεγάλη διασπορά των προϊόντων καύσης σε σημαντικές αποστάσεις από τα σημεία από τα οποία πέρασε η φωτιά.
Επισήμανση των περιοχών αυξημένης επικινδυνότητας και που χρήζουν προτεραιότητας στη διαχείριση - Ο κίνδυνος καρκινογένεσης στις περιοχές όπου υπάρχει επιμόλυνση από την πυρκαγιά, είναι περίπου 50% μεγαλύτερος σε σχέση με τις περιοχές που δεν υπήρξε επιμόλυνση, ενώ ο κίνδυνος νευροαναπτυξιακών διαταραχών (σ.σ. αυτισμός, υπερκινητικότητα και διάσπαση προσοχής) για τα παιδιά είναι 21% μεγαλύτερος.
Για την έρευνα πάρθηκαν δείγματα από 40 διαφορετικά σημεία της Ανατολικής Αττικής και διαπιστώθηκε πως υπάρχουν σημαντικές συγκεντρώσεις νικελίου στο έδαφος, το οποίο αποτελεί δείκτη της παρουσίας αμίαντου στην περιοχή.
Η έρευνα προτείνει να παρθούν μέτρα για την προστασία των κατοίκων τα οποία είναι τα εξής:
- Ανανέωση της δειγματοληψίας στις ίδιες θέσεις και μέτρηση ινών αμιάντου για να ελεγχθεί ο πραγματικός υπολοιπόμενος κίνδυνος ΤΩΡΑ.
- ΑΜΕΣΗ απομάκρυνση απορριμμάτων που περιέχουν αμίαντο με ασφαλείς διαδικασίες από εταιρείες εξειδικευμένες στη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων.
- Αφαίρεση των πρώτων 2-3 εκατοστών του εδάφους σε περιοχές με υψηλότερο κίνδυνο καρκινογένεσης (είτε από τον αμίαντο, είτε από όλες τις άλλες πηγές πέρα του αμιάντου). Το χώμα που θα απομακρυνθεί θα πρέπει να το διαχειριστούμε ως επικίνδυνο απόβλητο.
Την πρώτη ολοκληρωμένη έρευνα εκτίμησης κινδύνου, έναν χρόνο μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι Αττικής, παρουσιάζει ο Καθηγητής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ και Υπεύθυνος του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής και του ερευνητικού κέντρου HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ, Δρ. Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
«Στόχος μας ήταν να δούμε τη μακροχρόνια τοξικότητα του περιβάλλοντος. Πήραμε δείγματα από περίπου 40 διαφορετικές θέσεις σε όλη την περιοχή. Αναλύσαμε τα δείγματα σε διαπιστευμένα εργαστήρια αναφοράς τριών διαφορετικών χωρών στα πλαίσια του δικτύου Crome-Life, και έχοντας αυτά τα δεδομένα στα χέρια μας, εφαρμόσαμε στο ερευνητικό κέντρο HERACLES την πρότυπη μεθοδολογία για την εκτίμηση τοξικολογικού κινδύνου που έχει αναπτύξει το Εργαστήριό μας τα τελευταία 10 χρόνια», δήλωσε ο Καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Τα αποτελέσματα της έρευνας, έπειτα από συνεννόηση με την Επιτροπή κατοίκων της πληγείσας περιοχής, θα παρουσιαστούν από τον Καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη στους ίδιους, την Τετάρτη 24 Ιουλίου 2019, στις 19:30, με στόχο να δοθούν οι απαραίτητες διευκρινίσεις.
