Η εξόρυξη βαθέων υδάτων έχει γίνει ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα της σύγχρονης εποχής, καθώς οι επιστήμονες προειδοποιούν για τις σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει. Ο Δρ Sandor Mulsow, καθηγητής θαλάσσιας γεωλογίας από τη Χιλή, εκφράζει ανησυχίες σχετικά με την επικείμενη έναρξη αυτών των δραστηριοτήτων σε διεθνή ύδατα, η οποία είναι προγραμματισμένη να ξεκινήσει το 2026.
Η εξόρυξη βαθέων υδάτων περιλαμβάνει την άντληση πολύτιμων μετάλλων και πόρων από τον πυθμένα των ωκεανών. Αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στα οικοσυστήματα που βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι μηχανισμοί εξόρυξης μπορούν να διαταράξουν τη θαλάσσια ζωή και να προκαλέσουν μαζικούς θανάτους οργανισμών που ζουν στο βυθό.
Επιπλέον, η διαδικασία αυτή μπορεί να απελευθερώσει τοξικές ουσίες και ρύπους στο νερό, επηρεάζοντας όχι μόνο τη θαλάσσια ζωή αλλά και την ανθρώπινη υγεία μέσω της αλυσίδας τροφίμων. Η καταστροφή των φυσικών οικοτόπων μπορεί επίσης να έχει μακροχρόνιες συνέπειες για τις κοινότητες που εξαρτώνται από τους ωκεανούς για την επιβίωσή τους.
Ο Δρ Mulsow τονίζει την ανάγκη για περισσότερη έρευνα πριν από την έναρξη οποιασδήποτε εξορυκτικής δραστηριότητας. Υποστηρίζει ότι οι κυβερνήσεις και οι οργανισμοί πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά τις πιθανές συνέπειες και να αναζητήσουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις. Η έλλειψη δεδομένων σχετικά με τις επιπτώσεις της εξόρυξης βαθέων υδάτων καθιστά απαραίτητο τον χρόνο για περαιτέρω μελέτες.
Η εξόρυξη βαθέων υδάτων, η οποία βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο, είναι η διαδικασία ανάκτησης πολύτιμων ορυκτών κοιτασμάτων, όπως ο χαλκός, το νικέλιο, ο ψευδάργυρος και οι σπάνιες γαίες, από τον βυθό της θάλασσας σε βάθη μεγαλύτερα των 200 μέτρων.
Οι εταιρείες εξόρυξης ενδιαφέρονται να κολλήσουν σε μια μεγάλη πλούσια σε ορυκτά πεδιάδα διεθνών υδάτων μεταξύ Χαβάης και Μεξικού, γνωστή ως ζώνη Clarion-Clipperton (CCZ).
Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, τα διεθνή ύδατα δεν ανήκουν σε καμία χώρα, αλλά θεωρούνται η «κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας».
Σε αυτό το στάδιο, 17 εργολάβοι εξόρυξης βαθέων υδάτων κατέχουν συμβάσεις εξερεύνησης στο CCZ, το οποίο εκτείνεται σε περισσότερα από τρία εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα του Ειρηνικού Ωκεανού – ισοδύναμο με το μέγεθος της Ινδίας.
Η εξορυκτική δραστηριότητα θα μπορούσε να ξεκινήσει ήδη από το επόμενο έτος, με τα κράτη μέλη της Διεθνούς Αρχής Θαλάσσιου Βυθού (ISA) – της συνδεδεμένης με τον ΟΗΕ ρυθμιστικής αρχής των δραστηριοτήτων εξόρυξης βαθέων υδάτων – να στοχεύουν στην οριστικοποίηση των κανονισμών έως τον Ιούλιο του 2025.
«Οι άνθρωποι θέλουν μόνο να βγάζουν χρήματα… όπως η εταιρεία εξόρυξης και ένας επενδυτής που πιστεύει ότι υπάρχει τεράστια απόδοση σε αυτήν», προειδοποίησε ο Δρ Mulsow.
«(Αλλά) είναι μια αδιανόητη και σαθρή απόφαση για ολόκληρο τον κόσμο».
Οι κίνδυνοι της εξόρυξης βαθέων υδάτων
Η έρευνα δείχνει ότι η εξόρυξη βαθέων υδάτων θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα στον ωκεανό, ο οποίος φιλοξενεί περισσότερη ζωή από οπουδήποτε αλλού στη Γη.
Η διαδικασία της εξόρυξης βαθέων υδάτων αναδεύει λοφία προηγουμένως ανενόχλητων ιζημάτων, απελευθερώνοντας CO2, σε μια εποχή που ο κόσμος παλεύει με μια κρίση.
Γιατί ορισμένοι πιστεύουν ότι η εξόρυξη βαθέων υδάτων είναι πολύτιμη
Από την άλλη πλευρά της συζήτησης, ορισμένοι πιστεύουν ότι η εξόρυξη βαθέων υδάτων είναι απαραίτητη για να καλύψει την ανάγκη για κρίσιμα ορυκτά, με τους υποστηρικτές να υποστηρίζουν ότι οι επίγειες πηγές δεν παρέχουν αρκετά ορυκτά που απαιτούνται για τις «πράσινες τεχνολογίες» όπως η αιολική, η ηλιακή και οι μπαταρίες.
Αλλά σύμφωνα με τον Συνασπισμό Διατήρησης Βαθέων Υδάτων, δεν υπάρχει «καμία ανάγκη» να σκιστεί ο βυθός για ορυκτά.
Το μέλλον των ωκεανών
Εάν επιτραπεί η εξόρυξη σε εμπορική κλίμακα, ο Δρ Mulsow προειδοποιεί ότι ένας αντίκτυπος θα είναι η οξίνιση του ωκεανού – μια μείωση του pH του ωκεανού για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αναφέρεται επίσης ως «οστεοπόρωση της θάλασσας», η οξίνιση μπορεί να ροκανίσει τα ορυκτά που χρησιμοποιούνται από τη θαλάσσια ζωή για την κατασκευή κοχυλιών και θα μπορούσε να επηρεάσει τους ανθρώπους μέσω της επισιτιστικής ασφάλειας.
«Αν πρόκειται να καταστρέψουμε την ικανότητα του θαλασσινού νερού να υποστηρίξει τη ζωή, τότε έχουμε μεγάλο πρόβλημα», είπε.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Δρ Mulsow και άλλοι επιστήμονες ζητούν ένα μορατόριουμ, ώστε να μπορεί να διεξαχθεί περισσότερη έρευνα.
Ωστόσο, ο Δρ Mulsow κάνει ένα επιπλέον βήμα σε σύγκριση με ορισμένους και ζητά μορατόριουμ για μια παρατεταμένη περίοδο 30 ετών.
Η Νορβηγία αναστέλλει τα έργα εξόρυξης βαθέων υδάτων
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Νορβηγία ανέστειλε τα σχέδιά της να αρχίσει να δίνει άδειες για εξόρυξη βαθέων υδάτων το επόμενο έτος, η οποία είχε αντιμετωπίσει την αντίθεση περιβαλλοντικών ομάδων και διεθνών οργανισμών, ενός κόμματος που συμμάχησε με την κεντροαριστερή κυβέρνηση.
Η Νορβηγία, ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου της Δυτικής Ευρώπης, είχε προγραμματίσει να γίνει μία από τις πρώτες χώρες στον κόσμο που θα αρχίσει να δίνει δικαιώματα σε δεκάδες χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα βυθού.
Ωστόσο, το μικρό Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα δήλωσε ότι είχε μπλοκάρει την κίνηση σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη του προϋπολογισμού της κυβέρνησης μειοψηφίας για το 2025.
