Δεκάδες γυναίκες συγκεντρώθηκαν στο Καμισλί, στη βορειοανατολική Συρία, το Σάββατο 15/03 για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην πρόσφατα ανακοινωθείσα συνταγματική διακήρυξη για τη μεταβατική φάση της Συρίας, εκφράζοντας ανησυχίες για τον αποκλεισμό των δικαιωμάτων των γυναικών και την εκπροσώπηση των διαφορετικών κοινοτήτων στη μελλοντική διακυβέρνηση της χώρας.
Οι διαδηλώσεις, που πραγματοποιήθηκαν σε πολλές πόλεις της βορειοανατολικής Συρίας, οργανώθηκαν ως απάντηση σε εκκλήσεις Σύρων ακτιβιστών που απορρίπτουν τη συνταγματική διακήρυξη που επικυρώθηκε την Πέμπτη, 13 Μαρτίου 2025, από τον Αχμέντ αλ-Σαράα, τον μεταβατικό πρόεδρο της Συρίας.
Η διακήρυξη ορίζει μια πενταετή μεταβατική περίοδο, αλλά πολλοί πιστεύουν ότι δεν εξασφαλίζει την εκπροσώπηση των γυναικών και των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, ιδιαίτερα στην Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας (AANES).
Οι διαδηλώτριες κρατούσαν πανό που έγραφαν:
«Οποιοδήποτε σύνταγμα δεν εγγυάται τα δικαιώματα των γυναικών και όλων των κοινοτήτων δεν θα γίνει αποδεκτό».
Η Ιμπτισάμ αλ-Χασάν, εκπρόσωπος του Kongra Star —ένα σημαντικό κουρδικό γυναικείο κίνημα στη βορειοανατολική Συρία— εξέφρασε έντονη αντίθεση στη διακήρυξη.
«Απορρίπτουμε ένα σύνταγμα που περιθωριοποιεί τις γυναίκες και τις κοινότητες της βορειοανατολικής Συρίας», δήλωσε στο North Press.
Πρόσθεσε ότι πολλοί Σύροι είχαν ελπίσει σε ένα δημοκρατικό, αποκεντρωμένο και πλουραλιστικό κράτος μετά την πτώση του καθεστώτος Μπάαθ.
Ωστόσο, το νέο συνταγματικό πλαίσιο, αντί να υιοθετήσει τη συμπερίληψη, έχει αγνοήσει τις βασικές αρχές της εκπροσώπησης όλων των συνιστωσών της συριακής κοινωνίας.
Η Αμπίρ Χασάφ, μέλος του Γραφείου Συντονισμού Γυναικών στην Αυτόνομη Διοίκηση, επέκρινε επίσης τη συνταγματική διακήρυξη, υποστηρίζοντας ότι αγνοεί τις απαιτήσεις των γυναικών στη Συρία.
«Αυτή η διακήρυξη θα φέρει μόνο περισσότερη βία, καταστροφή και περαιτέρω διχασμό στη Συρία,» προειδοποίησε η Χασάφ, τονίζοντας ότι ο αποκλεισμός διαφορετικών φωνών θα βαθύνει τα υπάρχοντα πολιτικά και κοινωνικά ρήγματα στη χώρα.
Η συνταγματική διακήρυξη έχει πυροδοτήσει ευρεία συζήτηση σε όλη τη Συρία.
Ενώ η μεταβατική ηγεσία υποστηρίζει ότι ανοίγει τον δρόμο για μια νέα πολιτική εποχή, οι επικριτές της —ιδιαίτερα στις περιοχές που διοικούνται από την AANES— πιστεύουν ότι δεν αναγνωρίζει τις πραγματικότητες επί του εδάφους.
Η AANES και η στρατιωτική της δύναμη, οι Κουρδικής ηγεσίας Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), έχουν διαδραματίσει κλειδί ρόλο στη σταθεροποίηση της περιοχής μετά από χρόνια συγκρούσεων με το ISIS και άλλες εξτρεμιστικές οργανώσεις.
Ωστόσο, η έλλειψη αναγνώρισης του μοντέλου διακυβέρνησής τους στη συνταγματική διαδικασία έχει τροφοδοτήσει απογοήτευση και αντίσταση από τις τοπικές κοινότητες.
Καθώς ξεκινά η μεταβατική περίοδος, οι εντάσεις παραμένουν υψηλές σχετικά με το αν η συνταγματική διακήρυξη μπορεί να αποτελέσει βάση για διαρκή ειρήνη στη Συρία.
Οι διαδηλώσεις και οι πολιτικές δηλώσεις από την ηγεσία της AANES υποδεικνύουν μια αυξανόμενη αντίδραση ενάντια στα αποκλειστικά πλαίσια διακυβέρνησης.
Το αν η συριακή ηγεσία θα τροποποιήσει το σύνταγμα για να ενσωματώσει ευρύτερη εκπροσώπηση, συμπεριλαμβανομένων των φωνών από τη βορειοανατολική Συρία, παραμένει αβέβαιο.
Ωστόσο, τα γυναικεία κινήματα και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν δεσμευτεί να συνεχίσουν να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και να διασφαλίσουν ότι οι φωνές τους θα ακουστούν στο πολιτικό μέλλον της Συρίας.
