Οι κυρώσεις στη Ρωσία που απέτυχαν και η πράσινη μετάβαση που θα κυοφορήσει νέα ενεργειακή κρίση για τη Δύση
Το σχέδιο της Δύσης είναι να στερήσει από τη Ρωσία αυτά τα έσοδα αλλά και να αφαιρέσει από τον OPEC+ τα εργαλεία διαμόρφωσης των τιμών στη διεθνή αγορά.
ΤΟ πρώτο μέσο ήταν οι κυρώσεις και το πλαφόν στην τιμή:
Τα έσοδα της Ρωσίας από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μειώθηκαν κατακόρυφα κατά 37% σε μόλις ένα χρόνο, σύμφωνα με νέα έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA)..
«Οι ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου αυξήθηκαν κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα (kb/d) τον Δεκέμβριο… αλλά τα εκτιμώμενα έσοδα από τις εξαγωγές μειώθηκαν στο χαμηλό έξι μηνών των 14,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς οι εκπτώσεις στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου αυξήθηκαν και οι τιμές αναφοράς του πετρελαίου μειώθηκαν », καταλήγει ο ΔΟΕ.
Η χειραγώγηση
Καθώς υπό την χειραγώγηση των ΗΠΑ οι παγκόσμιες τιμές έχουν μειωθεί συνολικά και πρέπει να πουλάει πετρέλαιο με μεγάλη έκπτωση σε αυτή τη μειωμένη τιμή.
«Η Ρωσία πώλησε μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου κυρίως σε διυλιστήρια στην Κίνα και την Ινδία, αλλά με εκπτώσεις έως και 35 δολάρια το βαρέλι, επομένως ο αυξημένος όγκος δεν αντισταθμίζει τη μειωμένη τιμή».
Η ίδια έκθεση του IEA αναφέρεται ευθέως στον στόχο τον οποί έχει τεθεί: ο επί δεκαετίες έλεγχος των παγκόσμιων αγορών πετρελαίου που ασκεί ο OPEC και οι σύμμαχοί του, στους οποίους περιλαμβάνεται η Ρωσία, μπορεί επιτέλους να τελειώσει.
Η αύξηση των εξαγωγών πετρελαίου από τη Γουιάνα, τον Καναδά, τη Βραζιλία και, κυρίως, τις ΗΠΑ, σημαίνει ότι το συνολικό μερίδιο αγοράς του OPEC μειώνεται σταθερά.
Μπορεί να μην υπάρχει δρόμος επιστροφής, λένε οι αναλυτές που αναπτύσσουν την δυτική προπαγάνφα.
«Το καρτέλ του OPEC+ καταρρέει», επισημαίνουν αναλυτές στο Bloomberg.
«Έχουν παγιδευτεί από την άνοδο της παραγωγής από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που σημαίνει ότι χάνουν τον ιστορικό έλεγχο των τιμών τους».
Και για να μην υπάρχει αμφιβολία ως προς το στόχο: Εάν διατηρηθεί η τρέχουσα τάση, θα μπορούσε να προαναγγέλλει μια σεισμική μετατόπιση σε μια παγκόσμια αγορά πετρελαίου που εδώ και καιρό κυριαρχείται από τους παραγωγούς στη Μέση Ανατολή και τη Ρωσία.
H σεισμική μετατόπιση
Θα μπορούσε επίσης, λένε οι αναλυτές, να δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα όχι μόνο για τον Putin, ο οποίος βασίζεται στα ενεργειακά έσοδα για να χρηματοδοτήσει το 45% των ομοσπονδιακών και αμυντικών προϋπολογισμών της Ρωσίας, αλλά και για χώρες όπως η Σαουδική Αραβία.
Το κράτος του Περσικού Κόλπου βασίζεται επίσης στα έσοδα από το πετρέλαιο για να κρατήσει τον πληθυσμό του ευχαριστημένο.
Ο OPEC, ο Οργανισμός των Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών, ιδρύθηκε το 1960 από τη Σαουδική Αραβία, το Ιράν, το Ιράκ, το Κουβέιτ και τη Βενεζουέλα για να αφαιρέσει τον έλεγχο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις βρετανικές εταιρείες που τότε κυριαρχούσαν.
Τώρα έχει 12 μέλη και σχημάτισε ένα ευρύτερο δίκτυο που ονομάζεται OPEC+ το 2016, στο οποίο συμμετείχαν άλλα 10 πετρελαιοπαραγωγά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας.
Το βασικό όπλο της ομάδας είναι ο έλεγχος της προμήθειας πετρελαίου.
Σχεδόν το 80% των επίσημων αποθεμάτων ανήκει στις χώρες του OPEC..
Το κλείσιμο της κάνουλας και ο περιορισμός της προσφοράς ανέκαθεν ανέβαζε τις τιμές και ανάγκαζε τους δυτικούς ηγέτες να προστρέχουν … ζητιανεύοντας.
Η ικανότητα ελέγχου των τιμών έχει φέρει τεράστιο πλούτο στα μέλη του OPEC, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή.
Οι γεωπολιτικές διαστάσεις
Η δύναμη που συνοδεύει τον έλεγχο των προμηθειών καυσίμων έκανε υλοποιήσιμο και νικηφόρο το αποτέλεσμα της στρατιωτικής επιχείρησης του Putin στην Ουκρανία.
Υπέθεσε ότι η Ευρώπη θα έπρεπε να υποχωρήσει όταν η Ρωσία εισέβαλε, επειδή έλεγχε το φυσικό τους αέριο και μια μεγάλη ποσότητα του πετρελαίου τους.
Η ενεργειακή κρίση που ξέσπασε ήταν άνευ προηγούμενου και προκάλεσε δημοσιονομικό εκτροχιασμό της Γηραιάς Ηπείρου καθώς αναγκάστηκε να παράσχει σημαντικές ενισχύσεις σε επχιιερήσεις και νοικοκυριά για να αντεπεξέλθουν τον περσινό χειμώνα – που ήταν εξαιρετικά ήπιος καθώς αλλίως οι συνέπειες θα ήταν τρομαχτικές.
Τα 60 δισ. που έδωσε η Γερμανία π.χ. σε ένα μόνο πακέτο για την ανάσχεση της ενεργειακής κρίσης δεν είχε αποτέλεσμα καθώς δεν αποφεύχθηκε η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας και η ύφεση του 2023.
Οι ροές πετρελαίου στην Ευρώπη από τη Ρωσία έχουν μειωθεί – εάν και όχι στον βαθμό που θα επέτρεπε η επιθετικότητα εναντίον της Ρωσίας – και η περίφημη «υποκατάστασή τους» είναι .. ανέκδοτο: το πετρέλαιο από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία και νεότερες πηγές όπως η Γουιάνα και η Βραζιλία είναι μικρότερο σε ποσότητες και πολύ ακριβότερο – εάν σκεφτούμε απλώς τη διαφορά του κόστους της μεταφοράς με τάνκερ και αυτού της ροής μέσω των ρωσικών αγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου.
«Η απώλεια των εισαγωγών ρωσικών προϊόντων στις ευρωπαϊκές και αμερικανικές αγορές οδήγησε σε εκ νέου δρομολόγηση των παγκόσμιων εμπορικών ροών, υπό την πίεση του embargo της ΕΕ και των κυρώσεων της G7», αναφέρει η IEA στην έκθεσή της.
Η παγκόσμια ζήτηση
O εμφανής στόχος είναι να μειωθεί το μερίδιο του OPEC στην παγκόσμια αγορά και η δυνατότητά του να ασκεί έλεγχο στης τιμές.
Αυτή η αλλαγή συμβαίνει παρόλο που η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο αναμένεται να φτάσει σε υψηλό επίπεδο ρεκόρ φέτος σε περισσότερα από 102 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
«Η παραγωγή ρεκόρ» από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βραζιλία, τη Γουιάνα και τον Καναδά θα καλύψει περισσότερο τη ζήτηση, λέει ο IEA, γεγονός που διαψεύεται και μόνο από τη υπογραφή πολλαπλώς συμφωνιών εκ μέρους της Κϊνας με τη Ρωσία και τις χώρες του Περσικού Κόλπου .
«Αυτοί οι τέσσερις παραγωγοί εκτός του OPEC+, όλοι από την Αμερική, αναμένεται να προσθέσουν συνολικά 1,3 mb/d [εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα], με τις Ηνωμένες Πολιτείες να συνεισφέρουν περισσότερα από τα μισά κέρδη για να ηγηθούν και πάλι στην παγκόσμια επέκταση της προσφοράς».
Τον περασμένο μήνα, η εβδομαδιαία παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ έφτασε τα 13,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ. Αυτό είναι πάνω από το ρεκόρ της εποχής του Donald Trump των 13,1 εκατομμυρίων που σημειώθηκε στις αρχές του 2020 λίγο πριν η πανδημία καταρρεύσει τις τιμές και την παραγωγή.
Η πρόσφατη άνοδος της παραγωγής στις ΗΠΑ ήταν ο βασικός παράγοντας για τη διατήρηση των τιμών της βενζίνης, του ντίζελ, των καυσίμων αεριωθουμένων και όλων των άλλων προϊόντων που προέρχονται από πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Αυτά τα προϊόντα κυμαίνονται από επενδύσεις δρόμων (πίσσα) έως χαλιά και ρούχα (πολυεστέρας) και όλα τα είδη πλαστικού.
Στην πραγματικότητα, η παραγωγή των ΗΠΑ – με επικεφαλής τα σχιστολιθικά αποθέματα στο Τέξας και τη λεκάνη Permian του Νέου Μεξικού – είναι τόσο ισχυρή που η Αμερική εξάγει την ίδια ποσότητα αργού πετρελαίου, διυλισμένων προϊόντων και υγρών φυσικού αερίου που παράγει η Σαουδική Αραβία ή η Ρωσία.
Εσωτερικός διχασμός
Επίσης οι ΗΠΑ θα επενδύσουν σε μια πολιτική διαίρει και βασίλευε…
Μια συνάντηση του Νοεμβρίου καθυστέρησε την τελευταία στιγμή εν μέσω αναφορών ότι τα αφρικανικά μέλη, που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα έσοδα από το πετρέλαιο καθημερινά, ήταν απρόθυμα να συμφωνήσουν με τα σχέδια της Σαουδικής Αραβίας για μείωση της παραγωγής τους.
Λίγο αργότερα, η Αγκόλα, η οποία ήταν μέλος του OPEC από το 2007, έφυγε..
«Συνειδητοποιήσαμε ότι η Αγκόλα δεν κερδίζει τίποτα με την παραμονή της στον οργανισμό», δήλωσε τότε ο υπουργός Πόρων της χώρας Diamantino de Azevedo.
Ο Callum Macpherson, επικεφαλής εμπορευμάτων της Investec, λέει ότι η επέκταση στον OPEC+ ήταν μια προσπάθεια να ανακτηθεί ο έλεγχος των παγκόσμιων αγορών διευρύνοντας την επιρροή του ομίλου.
Ωστόσο, τα ανταγωνιστικά συμφέροντα των μελών έχουν καταστήσει πιο δύσκολη τη συμφωνία για τις τακτικές.
Σε πρόσφατες συναντήσεις, για παράδειγμα, οι Σαουδάραβες ήθελαν μείωση της παραγωγής, αλλά άλλα μέλη ήταν απρόθυμα να χάσουν τα έσοδα από το πετρέλαιο.
Ο κ. MacPherson λέει: «Η Ρωσία, το Ιράν και η Βενεζουέλα υπόκεινται σε κυρώσεις…
Άλλοι παραγωγοί αντιμετωπίζουν προκλήσεις λόγω τοπικής αστάθειας όπως το Ιράκ, η Λιβύη και η Νιγηρία.
Έτσι, τα περισσότερα μέλη δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να συμπράξουν με τους Σαουδάραβες στις προσπάθειες να στηρίξουν την αγορά».
Σε αυτό η Δύση ποντάρει πολλά..
Η αύξηση της πίεσης μέσω των κυρώσεων.
Τον περασμένο μήνα ο πρόεδρος Biden εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα που εξουσιοδοτεί τη χρήση κυρώσεων κατά ξένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που βοηθούν το στρατιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα της Ρωσίας.
Ένας βασικός στόχος είναι να μπλοκάρει τις υπόλοιπες εξαγωγικές αγορές της Ρωσίας στην Ινδία και την Κίνα.
Αυτόν τον μήνα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Wally Adeyemo θα ταξιδέψει στην Ιταλία, τη Γερμανία, την Ιαπωνία και άλλους εταίρους της G7 για να δημιουργήσει υποστήριξη για «να λογοδοτήσει η Ρωσία για τον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας».
Ο Greg Newman, διευθύνων σύμβουλος της Onyx Capital Group είπε ότι ο OPEC και η Ρωσία έχουν θα δυσκολευτούν να ανακτήσουν τον προηγούμενο έλεγχο των αγορών.
«Η προσφορά εκτός OPEC αυξάνεται με τέτοιο ρυθμό που δεν είναι σαφές ότι θα υπάρξει ξανά η κατάλληλη στιγμή για τον όμιλο να αυξήσει την παραγωγή».
Σημαίνει ότι το μόνο εργαλείο που έχουν τα μέλη της είναι να μειώσουν ακόμη περισσότερο την παραγωγή.
Είναι ήδη κοντά στο όριο – περαιτέρω περικοπές θα έπλητταν υπερβολικά τα έσοδά τους.
«Για μένα, φαίνεται ότι η προσφορά εκτός OPEC θα κατακλύσει τελικά την αγορά», λέει ο Newman.
«Αν συνέβαινε αυτό, ο OPEC και η Ρωσία θα έπρεπε επιτέλους να παραχωρήσουν τον έλεγχο σε μια ελεύθερη αγορά».
Γιατί θα αποτύχει το σχέδιο όμως – Κυρίως για δύο λόγους (καθώς θα μπορούσαν να αναφερθούν πολλοί περισσότεροι…)
Πρώτον, οι ανοησίες για την κλιματική αλλαγή και τη «πράσινη» μετάβαση δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι έχουν πετύχει.
Με το τέλος της εποχής των χαμηλών επιτοκίων τα μεγαλόσχημα σχέδια για την απανθρακοποίηση των οικονομιών θα λάβουν τέλος καθώς το κόστος το οποίο θα επιβαρύνει τους πολίτες και τις οικονομίες είναι τόσο δυσβάσταχτο ώστε θα προκληθούν σημαντικές κοινωνικές αναταραχές – εάν θυμηθούμε τι συνέβη με τα περίφημα κίτρινα γιλέκα στη Γαλλία θα καταλάβουμε το μέγεθος της λαϊκής αγανάκτησης.
Ταυτόχρονα θα εντείνουν της πληθωριστικές πιέσεις στις οικονομίες μην καθιστώντας δυνατή τη μείωση των επιτοκίων.
Δεύτερον: Η Κίνα (κυρίως) και η Ινδία είναι τα παγκόσμια «εργοστασια» αυτό σημαίνει ότι θα διατηρηθούν σταθερα αυξανόμενα τα επίπεδα της ζήτησης.
Όποια και εάν είναι η εξέλιξη στη Δύση σε σχέση με την ενεργειακή μετάβαση, δεν είναι «εκβιάσιμες» οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες καθώς δεν θα αντιμετωπίσουν σημαντική πτώση της ζήτησης – ενώ στη Δύση το ενεργειακό κόστος θα έχει εκτοξευθεί προκαλώντας σημαντικό πλήγμα στην οικονομική παραγωγή.
Συμπέρασμα: Η Δύση θα αποτύχει και η Ρωσία και ο OPEC θα παραμείνυον σημαντικοί παίκτες στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά..
