Η πρωτεύουσα της Ημαθίας έχει μία πλούσια ιστορία, που χάνεται στα βάθη των αιώνων, αλλά και μία ιδιαίτερη ταυτότητα που τη διαφοροποιεί από άλλες μακεδονικές πόλεις.
Η πόλη είναι γνωστή και ως «μικρή Ιερουσαλήμ» καθώς έχει 48 μικρές και μεγάλες εκκλησίες, οι περισσότερες εκ των οποίων βρίσκονται εντός του αστικού ιστού. Εκτός, όμως, από το μεγάλο θρησκευτικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει, η Βέροια ξεχωρίζει και για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και τα επιβλητικά αρχοντικά της, που διατηρούνται ακόμη και σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση στους ιστορικούς «μαχαλάδες» της πόλης.
Βέροια
Κάνοντας μία βόλτα στα πλακόστρωτα στενά, θα νιώσετε να ταξιδεύετε πίσω στον χρόνο, κάπου στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν η Βέροια αριθμούσε 16 συνολικά συνοικίες.
Η Κυριώτισσα, η Μπαρμπούτα και η Παναγία Δεξιά είναι τρεις παραδοσιακές γειτονιές που έχουν διατηρήσει αναλλοίωτη την ταυτότητα και το χρώμα τους στο σκληρό πέρασμα του χρόνου. Εκεί θα δείτε πολλά αρχοντικά, εξαιρετικά δείγματα της παραδοσιακής μακεδονικής αρχιτεκτονικής που έχουν αναπαλαιωθεί και είναι πλήρως λειτουργικά και κατοικήσιμα, ενώ προσδίδουν μία επιπλέον αξία στην σύγχρονη πόλη. Μαζί με τις εκκλησίες, αυτά τα αρχοντικά «στολίζουν» κυριολεκτικά το κέντρο της πόλης και δημιουργούν ένα άκρως κινηματογραφικό σκηνικό. Στην περιπλάνησή σας στα στενά, θα έχετε την ευκαιρία να δείτε πολλά παραδοσιακά ελληνικά, τουρκικά και εβραϊκά αρχοντικά του 19ου αιώνα, βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, την παλιά μητρόπολη, την εβραϊκή συναγωγή και τα εμβληματικά βιομηχανικά κτίρια που «κουβαλούν» μεγάλο μέρος της νεότερης ιστορίας της περιοχής.
Τα παραδοσιακά αρχοντικά της Βέροιας είναι πετρόχτιστα, με τα χαρακτηριστικά πολύχρωμα «σαχνισιά» τους να προεξέχουν και τα επάλληλα παράθυρα, που βρίσκονται σε διαφορετικά ύψη. Τα σπίτια αυτά, με τα πολυάριθμα δωμάτια και τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμο, είναι πολύ κοντά χτισμένα το ένα με το άλλο, και ανάμεσά τους περνούν μικρά καλντερίμια. Ακόμη, οι αυλές περιβάλλονται από ψηλούς τοίχους και μέσα τους κρύβουν ολάνθιστους κήπους, αν και κάποιες εξ αυτών είναι σκεπαστές! Τα περισσότερα από τα σοκάκια σ’ αυτές τις γειτονιές καταλήγουν σε κάποια εκκλησία, που αποτελούσαν και εξακολουθούν να αποτελούν χώρο συγκέντρωσης των πιστών της κοινότητας. Η Παναγία η Βαλτεσιανή, ο Άγιος Βλάσιος, η Υπαπαντή, ο Άγιος Σάββας και ο Άγιος Ανδρέας είναι μερικές από τις ιστορικές εκκλησίες της πόλης.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της Βέροιας που αναμφίβολα θα σας γοητεύσει, είναι οι χώροι πρασίνου εντός του αστικού ιστού και ο ποταμός Τριπόταμος, που διασχίζει το δυτικό μέρος της πόλης και δημιουργεί την ιδανική περιοχή για περπάτημα ή άθληση. Τα γραφικά γεφύρια στην σκιά των αιωνόβιων πλατάνων και των ιτιών συνθέτουν ένα μέρος που δύσκολα συναντούμε στο κέντρο μιας μεγαλούπολης. Ακόμη, μπροστά από την πόλη εκτείνεται ο κάμπος της Βέροιας, και όταν ανθίζουν οι ροδακινιές τέλη Φλεβάρη με μέσα Μαρτίου, το τοπίο μοιάζει με ιμπρεσιονιστική ζωγραφιά. Μάλιστα, οι ανθισμένες ροδακινιές της περιοχής έγιναν κεντρικό θέμα στο ντοκιμαντέρ του National Geographic με τίτλο “Europe from Above”, αναδεικνύοντας την Βέροια σε προορισμό παγκοσμίου φήμης!
Πριν φύγετε από εκεί, πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε το ξακουστό ρεβανί της Βέροιας, που διατίθεται σε όλα τα ζαχαροπλαστεία και αποτελεί γλυκό «σύμβολο» της πόλης. Η ιστορία του ξεκινάει την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ενώ χρονιά ορόσημο ήταν το 1886, όταν οι οθωμανικές αρχές έδωσαν άδεια για να ανοίξει γαλακτοπωλείο στην πόλη. Εκεί, εκτός από γιαούρτι και σιροπιαστά γλυκά, πωλούνταν και το περιζήτητο ρεβανί. Η παράδοση θέλει τη συνταγή να παραμένει ίδια από τότε, και να κληροδοτείτε με αγάπη από γενιά σε γενιά, για να μην χαθεί αυτή η γλυκιά απόχρωση της πόλης…