Σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές, ο Πάβελ Ντούροφ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Telegram, έχει αποκτήσει πολλές υπηκοότητες τα τελευταία δέκα χρόνια. Αυτή η κατάσταση προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο μυστικισμού γύρω από την πρόσφατη κράτησή του στη Γαλλία.
Η εφαρμογή Telegram, που έχει γίνει γνωστή για την υποστήριξή της σε διαμαρτυρίες κατά καταπιεστικών καθεστώτων όπως στο Ιράν και τη Ρωσία, έχει προκαλέσει αντιπαραθέσεις. Ο Ντούροφ αυτοαποκαλείται «απολυταρχικός της ελευθερίας του λόγου», αλλά οι δυτικές κυβερνήσεις τον κατηγορούν ότι η πλατφόρμα του διευκολύνει εγκληματικές δραστηριότητες, όπως το εμπόριο ναρκωτικών και το ξέπλυμα χρημάτων. «Για να είσαι πραγματικά ελεύθερος, πρέπει να είσαι έτοιμος να ρισκάρεις τα πάντα για την ελευθερία», έγραψε κάποτε ο Πάβελ Ντούροφ στο Instagram.
Αυτό το ρίσκο φαίνεται τώρα ότι δεν έπιασε, παρά τα διαβατήρια από τη Ρωσία, τη Γαλλία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τα Σεντ και Νέβις, αλλά και τον πλούτο του, ο οποίος υπολογίζεται από το «Forbes» σε 15,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Υπενθυμίζεται ότι, το Σάββατο (24/8), ο Πάβελ Ντούροφ συνελήφθη σε αεροδρόμιο του Παρισιού. Πάντως, οι κατηγορίες των γαλλικών Αρχών εναντίον του αναφέρουν ότι η πλατφόρμα του χρησιμοποιείται για υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και διακίνηση ναρκωτικών, απάτη και υποκίνηση συναλλαγών οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και το ότι η Telegram αρνήθηκε να μοιραστεί πληροφορίες ή έγγραφα όταν το απαιτούσε ο νόμος.
Το «κυνήγι υπηκοοτήτων» από τον Πάβελ Ντούροφ
Ο 39χρονος Πάβελ Ντούροφ φαίνεται ότι άρχισε να αναζητά άλλες υπηκοότητες εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Σύμφωνα με τον ίδιο, το «κυνήγι υπηκοοτήτων» από μια διαμάχη σχετικά με τον έλεγχο του VKontakte. Οι Υπηρεσίες Ασφαλείας της Ρωσίας είχαν προχωρήσει στο μπλοκάρισμα σελίδων που συνδέονταν με ένα ουκρανικό κίνημα διαμαρτυρίας που συνέβαλε στην απομάκρυνση του – φιλικού προς το Κρεμλίνο – Προέδρου της χώρας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, από την εξουσία.
Μάλιστα, ο Πάβελ Ντούροφ δημοσίευσε στο διαδίκτυο έγγραφα από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσίας (FSB), που ζητούσαν προσωπικά δεδομένα για οργανώσεις που συνδέονταν με τις διαμαρτυρίες. Αφού παραιτήθηκε την Πρωταπριλιά, αρχικά προφανώς για αστείο, ο Πάβελ Ντούροφ έφυγε οριστικά από το VK. Σύμφωνα με πληροφορίες, απέκτησε βίζα παραμονής στο Ντουμπάι, το επιχειρηματικό κέντρο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Επίσης, ο Πάβελ Ντούροφ έλαβε διαβατήριο από τα Σεντ Κιτς και Νέβις αφού συνεισέφερε με 250.000 δολάρια στη βιομηχανία ζάχαρης του κράτους της Καραϊβικής. Τα Σεντ Κιτς και Νέβις θεωρούνται ως ένας φορολογικός παράδεισος για τους πλούσιους και για όσους έχουν διαβατήρια που απαιτούν επαχθείς θεωρήσεις για να ταξιδέψουν σε άλλες χώρες. Ο Πάβελ Ντούροφ είχε δηλώσει σε ανάρτησή του στο VK, το 2017, ότι έλαβε ένα διαβατήριο από το νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής την άνοιξη του 2013, κάτι που είχε χαρακτηρίσει ως «βολικό πράγμα, καθώς του επιτρέπει να ταξιδέψει στην Ε.Ε. και στη Μ. Βρετανία χωρίς βίζα». Ο Πάβελ Ντούροφ πρόσθεσε ότι δεν είχε πάει ποτέ στην πραγματικότητα στα Σεντ Κιτς και Νέβις – ούτε είχε σχέδια να ταξιδέψει εκεί – και ότι «μπορεί κανείς να πάρει το διαβατήριο χωρίς να φύγει από την Ευρώπη».
Υπηκοότητα και από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
Μέχρι το 2017, ο Πάβελ Ντούροφ ζούσε στο Ντουμπάι, με το γραφείο του Telegram να λειτουργεί από το Dubai Media City. «Μου αρέσει εδώ», είχε δηλώσει – τότε – στο Bloomberg, προσθέτοντας: «Αναπτύσσεται τόσο γρήγορα, σαν νεοφυής επιχείρηση». Κάποια στιγμή σε αυτό το διάστημα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα χορήγησαν στον Πάβελ Ντούροφ την υπηκοότητα – κάτι σπάνιο για μια χώρα όπου το 90% του πληθυσμού της είναι αλλοδαποί. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δεν έχουν εξηγήσει γιατί χορήγησαν την υπηκοότητα στον Πάβελ Ντούροφ, αν και το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων WAM αναγνώρισε, την Τρίτη (27/8), δημοσίως την υπηκοότητά του και ζήτησε από τη Γαλλία να του παράσχει «όλες τις απαραίτητες προξενικές υπηρεσίες σε επείγον ζήτημα».
Σύμφωνα με τη νομοθεσία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, οι επενδυτές, οι γιατροί, οι ειδικοί και οι διανοούμενοι μπορούν να λάβουν την υπηκοότητα, εφόσον εγκριθεί από έναν από τους επτά ηγεμόνες της χώρας, έναν πρίγκιπα διάδοχο ή την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της χώρας. Ο Πάβελ Ντούροφ είχε φωτογραφηθεί σε συνάντηση με τον σεΐχη Χαμντάν Μπιν Μοχάμεντ Αλ Μακτούμ, τον πρίγκιπα διάδοχο του Ντουμπάι, το 2021. Ένα δημοσίευμα του WAM, εκείνη την εποχή, ανέφερε την Telegram ως «με παγκόσμια έδρα το Ντουμπάι» και με αξία άνω των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Πάντως, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και ιδίως το Ντουμπάι, προσπαθούν εδώ και χρόνια να προσελκύσουν εταιρείες διαδικτύου και ηλεκτρονικού εμπορίου. Ο Πάβελ Ντούροφ εντάχθηκε, επίσης, σε ένα συμβουλευτικό συμβούλιο του κυβερνήτη τους, του σεΐχη Μοχάμεντ Μπιν Ρασίντ Αλ Μακτούμ. Το κρατικό επενδυτικό ταμείο «Mubadala» του Άμπου Ντάμπι επένδυσε, την ίδια χρονιά, 75 εκατομμύρια δολάρια στην Telegram, όπως και μια άλλη εταιρεία του Άμπου Ντάμπι.
Τι ισχύει με τη γαλλική υπηκοότητα του Πάβελ Ντούροφ
Η γαλλική υπηκοότητα του Πάβελ Ντούροφ παραμένει πιο σκοτεινή, καθώς έγινε επίσημα Γάλλος πολίτης το 2021 και το όνομά του δημοσιεύθηκε στο Τμήμα Πολιτογράφησης της Επίσημης Εφημερίδας της Γαλλίας στις 25 Αυγούστου του ίδιου έτους. Ακόμα, τον Μάιο του 2022 άλλαξε επίσημα τη μεταγραφή του ονόματός του στα Γαλλικά, σύμφωνα με κυβερνητικό διάταγμα.
Οι λεπτομέρειες της γαλλικής διαδικασίας πολιτογράφησης του Πάβελ Ντούροφ – μια μακρά και δυσκίνητη γραφειοκρατική διαδικασία για τους περισσότερους – είναι σφραγισμένες από τον δημόσιο έλεγχο λόγω των γαλλικών πρακτικών προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Ο Πάβελ Ντούροφ, ωστόσο, δεν φαίνεται να πληροί τις συνήθεις απαιτήσεις της νόμιμης διαμονής στη χώρα για δύο έως πέντε χρόνια ή της ύπαρξης μελών της οικογένειάς του που ήταν Γάλλοι, αλλά μπορεί να πληροί τις προϋποθέσεις για πολιτογράφηση που αφορά σε «άξιους αλλοδαπούς». Σύμφωνα με τη γαλλική κυβέρνηση, αυτό ισχύει για τους γαλλόφωνους αλλοδαπούς που «συμβάλλουν με την άξια δράση τους στην παγκόσμια επιρροή της Γαλλίας και στην ευημερία των διεθνών οικονομικών της σχέσεων».
Ακόμα, ο Πάβελ Ντούροφ και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, συναντήθηκαν το 2018 και είχαν μια συζήτηση όπως αυτές που ο Γάλλος Πρόεδρος έχει τακτικά με παγκόσμιους επιχειρηματίες για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους στη Γαλλία, σύμφωνα με αξιωματούχο που γνωρίζει τη συνάντηση. Ο Πάβελ Ντούροφ ζήτησε αργότερα τη γαλλική υπηκοότητα μέσω αιτήματος προς το Υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας και όχι απευθείας μέσω του Εμανουέλ Μακρόν, δήλωσε ο αξιωματούχος.
Ο αξιωματούχος που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. Η Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διατηρούν στενή στρατιωτική σχέση, με τις γαλλικές δυνάμεις να λειτουργούν ναυτική βάση στο Άμπου Ντάμπι και τις δυνάμεις των Εμιράτων να χρησιμοποιούν άρματα μάχης Leclerc και μαχητικά αεροσκάφη Rafale. Ο Εμανουέλ Μακρόν θεωρείται, επίσης, ότι βρίσκεται κοντά στον ηγέτη των Εμιράτων σεΐχη Μοχάμεντ Μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν, τον κυβερνήτη του Άμπου Ντάμπι.
