Το Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο ΑΗΙ απέστειλε επιστολή στον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, με την οποία ζητεί τη διατήρηση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στην Τουρκία μέσω του νόμου CAATSA και την αποτροπή της επανένταξής της στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 Joint Strike Fighter.
Στην επιστολή επισημαίνεται ότι πρόσφατα δημοσιεύματα αναφέρουν πιθανές προτάσεις για την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35, κάτι που θα συνεπαγόταν και την άρση των κυρώσεων του CAATSA.
Το ΑΗΙ καλεί τον Πρόεδρο να αντιταχθεί αποφασιστικά σε οποιαδήποτε τέτοια εξέλιξη, ανεξαρτήτως του εάν η Τουρκία «σφραγίσει» ή απομακρύνει πλήρως το ρωσικό πυραυλικό σύστημα S-400, και να υποστηρίξει τη συνέχιση των κυρώσεων, καθώς η Τουρκία δεν έχει δείξει ουσιαστική αλλαγή στη στάση της που να αποδεικνύει τη δέσμευσή της προς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
Υπενθυμίζεται ότι το 2017 η Τουρκία συμφώνησε με τη Ρωσία για την αγορά του S-400, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις των ΗΠΑ ότι η κίνηση αυτή θα απειλούσε την ασφάλεια της αμερικανικής τεχνολογίας και του προσωπικού, θα ενίσχυε οικονομικά τη Ρωσία και θα έδινε πρόσβαση στη Μόσχα στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις.
Ως συνέπεια, κατά την πρώτη θητεία του Προέδρου Τραμπ, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις μέσω του CAATSA και απέκλεισαν την Τουρκία από το πρόγραμμα F-35.
Το ΑΗΙ υπογραμμίζει ότι η Τουρκία είχε λάβει σαφείς προειδοποιήσεις για τις συνέπειες της αγοράς του S-400, αλλά προχώρησε στην απόκτησή του.
Εάν τώρα της επιτραπεί η επανένταξη στο πρόγραμμα F-35 και η άρση των κυρώσεων με την απλή απομάκρυνση του συστήματος, αυτό θα υπονοούσε ότι η αρχική της απόφαση έμεινε χωρίς συνέπειες.
Το Ινστιτούτο τονίζει ότι η Τουρκία οφείλει να απαλλαγεί από το S-400 όχι για να κερδίσει ανταλλάγματα, αλλά ως υποχρέωση προς τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, και ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να επιβραβεύσουν την Άγκυρα για την επίλυση ενός προβλήματος που η ίδια προκάλεσε.
Επιπρόσθετα, το ΑΗΙ εκφράζει ανησυχία ότι δεν υπάρχει εγγύηση πως η Τουρκία δεν θα επαναφέρει το S-400 μετά την απόκτηση των F-35, ενώ θα ήταν δύσκολο να διασφαλιστεί η νόμιμη χρήση των αεροσκαφών από την Άγκυρα.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η Τουρκία έχει χρησιμοποιήσει αμερικανικά F-16 κατά παράβαση της νομοθεσίας των ΗΠΑ, όπως στη σύγκρουση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και σε παράνομες υπερπτήσεις πάνω από την Ελλάδα.
Επιπλέον, η Τουρκία συνεχίζει τη στρατιωτική κατοχή στην Κύπρο με αμερικανικό εξοπλισμό, παραβιάζοντας τον νόμο Arms Export Control Act.
Το Ινστιτούτο καταλήγει ότι οι ενέργειες της Τουρκίας –όπως οι επιθέσεις κατά των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, η υποστήριξη στη Χαμάς, οι προκλήσεις κατά συμμάχων των ΗΠΑ και τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων– αποδεικνύουν την απόκλισή της από τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ως εκ τούτου, το ΑΗΙ ζητεί από τον Πρόεδρο να απορρίψει κάθε σκέψη για επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35, να πιέσει για την απομάκρυνση του S-400 χωρίς ανταλλάγματα και να διατηρήσει τις κυρώσεις του CAATSA.