Στο παρελθόν, έχουν γραφτεί τόνοι κειμένων για σενάρια που προβλέπουν την καταστροφή του δολαρίου, σύμφωνα με τα οποία μια θεμελιώδης αλλαγή στην παγκοσμιοποίηση και η στροφή προς ένα σύστημα μετά το Bretton Woods θα οδηγούσαν σε πτώση τόσο της αξίας του δολαρίου όσο και των δολαριακών περιουσιακών στοιχείων.
Βάσει αυτών των σεναρίων, οι αποδόσεις των ομολόγων θα αυξάνονταν, μαζί με την τιμή του χρυσού και άλλων νομισμάτων.
Επιστρέφοντας στο παρόν, ο δείκτης S&P 500 ανεβοκατεβαίνει ανάλογα με τις καθημερινές αλλαγές διάθεσης του Προέδρου Donald Trump.
Ωστόσο, η νέα εποχή, την οποία προέβλεπαν τα σενάρια αυτά, φαίνεται να έχει ήδη φτάσει.
Σε κάθε περίπτωση, το παράδειγμα για τις επενδύσεις αλλάζει και η εξισορρόπηση από την αμερικανική αγορά είναι σημαντική, είτε με είτε χωρίς εμπορικό πόλεμο.
Επίσης, κατευθυνόμαστε, αν και αργά, σε έναν πολυπολικό κόσμο, όπου το δολάριο και τα δολαριακά περιουσιακά στοιχεία δεν είναι πια το μόνο παιχνίδι στην αγορά.
Το εξαιρετικά χρηματοδοτημένο, συγκεντρωμένο και χρεωμένο μοντέλο που τα έφερε στην κορυφή έχει εξαντληθεί με τρόπους που ξεπερνούν τον Trump.
Τρία Θεμελιώδη Προβλήματα
Αξιοσημείωτο είναι ότι υπάρχουν τρία θεμελιώδη προβλήματα που πρέπει να επισημανθούν, ξεκινώντας από την υπερβολική εξάρτηση από τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων για την επίτευξη ανάπτυξης.
Σχεδόν όλες οι μεγάλες οικονομικές αποφάσεις των τελευταίων 50 ετών στις ΗΠΑ αφορούσαν την ενίσχυση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων – από την απορρύθμιση των επιτοκίων στα τέλη της δεκαετίας του 1970 έως τη νομιμοποίηση των επαναγορών μετοχών και την αποδοχή πληρωμής μετοχών που δημιούργησαν τον τεράστιο πλούτο της Silicon Valley.
Ο Trump και οι συνεργάτες του αναφέρονται στο γεγονός ότι η πραγματική οικονομία δεν εξαρτάται από τις τιμές των μετοχών.
Ωστόσο, η ανάπτυξη των περιουσιακών στοιχείων έχει ξεπεράσει τόσο την ανάπτυξη των εισοδημάτων που όλοι είμαστε πιο εξαρτημένοι από τις κεφαλαιαγορές.
Η έκθεση των αμερικανικών νοικοκυριών στις μετοχές είναι κοντά στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, με τις μετοχές και τα αμοιβαία κεφάλαια να αντιπροσωπεύουν το 26% των συνολικών περιουσιακών στοιχείων, κάτι που υποδηλώνει μεγαλύτερη ευαλωτότητα σε μια πτώση της αγοράς, τόσο για τα άτομα όσο και για την οικονομία συνολικά.
Αξιοσημείωτο είναι ότι από το 1995 οι μετοχές έχουν γίνει ο κύριος κινητήρας των φορολογικών εσόδων των ΗΠΑ, και αν οι μετοχές πέσουν και παραμείνουν χαμηλές, η καταναλωτική δαπάνη και το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα μπουν σε ύφεση, με τα ελλείμματα να αυξάνονται.
Αυτό συμβαίνει την ίδια στιγμή που ο πληθωρισμός παραμένει πρόβλημα και οι κίνδυνοι που ζητούν οι επενδυτές για τα αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία αυξάνονται.
Είτε οι δασμοί είναι παρόντες είτε όχι, οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν μια μεγάλη διόρθωση στις τιμές των αμερικανικών μετοχών, οι οποίες εξακολουθούν να είναι υπερεκτιμημένες σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους.
Αυτό επισημάνθηκε και στην τελευταία έκθεση χρηματοοικονομικής σταθερότητας του ΔΝΤ, η οποία αναφέρει αυτόν τον κίνδυνο για τις παγκόσμιες αγορές.
Σημαντική ανησυχία
Μια σημαντική ανησυχία για τις αμερικανικές αγορές είναι η απότομη αύξηση του χρέους και της μόχλευσης του ιδιωτικού τομέα τα τελευταία χρόνια.
Ο εταιρικός δανεισμός από τις ιδιωτικές αγορές πιστώσεων έχει αυξηθεί, κυρίως από εταιρείες που θεωρούνταν υπερβολικά ριψοκίνδυνες για τραπεζικά δάνεια.
Πολλά από τα ιδιωτικά κεφάλαια που πραγματοποιούν τον δανεισμό έχουν ημερομηνίες λήξης, πράγμα που σημαίνει ότι η ανανέωση των δανείων θα είναι δύσκολη μεταξύ τώρα και του 2027.
Όπως επισημαίνει ο Corey Freyer, πρώην σύμβουλος της SEC, αν υπάρξει μια καθοδική πορεία στο επιχειρηματικό περιβάλλον τη στιγμή που λήγουν πολλά ιδιωτικά χρέη, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πολλαπλές πτωχεύσεις – γεγονός που θα προκαλέσει αποτυχίες στην τραπεζική και προβλήματα στον επίσημο τραπεζικό τομέα, ο οποίος είναι πλέον πιο εκτεθειμένος σε μη τραπεζικούς οργανισμούς σε σχέση με το 2008.
Ένα ακόμη στοιχείο που προσθέτει κίνδυνο είναι η είσοδος κρυπτονομισμάτων στο χρηματοοικονομικό σύστημα, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση Trump είχε χαλαρή στάση στην εφαρμογή κανονισμών και μειώνει το προσωπικό στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Η πρόθεση του Genius Act θα ενθάρρυνε τη χρήση κρυπτονομισμάτων στην πραγματική οικονομία, αυξάνοντας τους κινδύνους που αναφέρθηκαν.
Η κυβέρνηση Biden αναγκάστηκε ήδη να στηρίξει την πλατφόρμα κρυπτονομισμάτων Circle μετά την αποτυχία της Silicon Valley Bank.
Ενώ δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς μια κρίση ρευστότητας θα επηρεάσει το εταιρικό χρέος ή τα κρυπτονομίσματα, η αλήθεια είναι ότι οι αμερικανικές αγορές είναι επικίνδυνες και υπερεκτιμημένες.
Προσθέστε σε αυτό το έλλειμμα εμπιστοσύνης που έχει δημιουργήσει ο Trump, και το σενάριο καταστροφής του δολαρίου φαίνεται να έχει… μέλλον.
