Η ηλεκτροδότηση αποκαθίσταται σταδιακά σε περιοχές της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, μετά το χθεσινό black out που προκάλεσε χάος και στις δύο χώρες αλλά το ερώτημα παραμένει: Πώς προκλήθηκε;
Το επίσημο αφήγημα είναι ότι οι ΑΠΕ στην Ισπανία παράγουν τόσο πολύ ηλεκτρικό ρεύμα που υπερφόρτωσε τα δίκτυα της χώρας.
Ας υποθέσουμε ότι αυτό ισχύει. Τότε όμως οι ΑΠΕ δεν μπορούν ακόμα να είναι αξιόπιστη εναλλακτική πηγή ενέργειας σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα.
Αυτό γιατί μέχρι τώρα η περισσευούμενη ηλεκτρική ενέργεια δεν αποθηκεύεται και δεν μπορεί να ελεγχθεί η ποσότητα η οποία θα παραχθεί από τις ΑΠΕ σε αντίθεση με τα ορυκτά καύσιμα όπου παράγεται ακριβώς όση χρειάζεται.
Αυτό που ενδιαφέρει την ισπανική κυβέρνηση είναι να αποκλείσει το ενδεχόμενο το black out να προήλθε από άλλη αιτία όπως μία δορυφορική ρωσική επίθεση.
Και αυτό γιατί κάτι τέτοιο θα έριχνε κατακόρυφα το ηθικό της ισπανικής κοινωνίας η οποία θα ανησυχούσε ιδιαίτερα για τις δυνατότητες των Ρώσων.
Πάντως, είτε υπήρξε ρωσικός δάκτυλος είτε όχι το σίγουρο είναι ότι στην Μόσχα γελάνε με όσα συνέβησαν σε Ισπανία και Πορτογαλία, δύο χώρες εχθρικές απέναντι της.
Όπως και να έχει αυτό που συνέβη στην Ισπανία εάν όντως έγινε λόγω υπερφόρτωσης των δικτύων , θα μπορούσε να ανησυχήσει και την Ελλάδα.
Αυτό γιατί οι καιρικές συνθήκες είναι παρόμοιες με αυτές της Ισπανίας.
Φυσικά εκτός της υπερφόρτωσης ακούστηκε και το επιχείρημα ότι το black out προκλήθηκε από ταλαντώσεις στα καλώδια λόγω απότομων θερμικών μεταβολών!
Ο ίδιος ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ εξέφρασε την τεράστια έκπληξη της κυβέρνησης για τα στοιχεία από το μεγαλύτερο μπλακ άουτ στην ιστορία της Ισπανίας: «Δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ παρόμοια βλάβη συστήματος. Στις 12:33 μ.μ., 15 γιγαβάτ χάθηκαν ξαφνικά σε μόλις 5 δευτερόλεπτα. Αυτό ισοδυναμεί με το 60% της ενέργειας εκείνη τη στιγμή.
Οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη καταφέρει να προσδιορίσουν τα αίτια, αλλά θα το κάνουν.
Όλοι οι κρατικοί θεσμοί και οι πληγείσες ιδιωτικές εταιρείες εργάζονται για να κατανοήσουν τι συνέβη», δήλωσε ο πρόεδρος, ο οποίος επέμεινε ότι «καμία υπόθεση δεν έχει αποκλειστεί» και ως εκ τούτου η πιθανότητα κυβερνοεπίθεσης παραμένει στο τραπέζι.
Κάλεσε τους πολίτες να ελαχιστοποιήσουν τα ταξίδια, να δώσουν προσοχή στις επίσημες δηλώσεις αντί για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να περιορίσουν τη χρήση των κινητών τηλεφώνων.
Συνεπώς τον ενδιέφερε ιδιαιτέρα να ακούγεται μόνο η «επίσημη ενημέρωση».
Σημείωσε επίσης τον «τεράστιο αντίκτυπο» της διακοπής στην καθημερινή ζωή, καθώς και τις οικονομικές απώλειες και το «άγχος σε εκατομμύρια σπίτια».
Ο Σάντσες δήλωσε ότι βρισκόταν σε επαφή με τον βασιλιά Φελίπε της Ισπανίας, τους πολιτικούς ηγέτες και την ΕΕ και το ΝΑΤΟ σχετικά με την κρίση.
Η αλήθεια είναι ότι τέτοιου είδους ενημερώσεις δεν γίνονται εάν επρόκειτο για ένα τυχαίο και εξηγήσιμο περιστατικό.
Οι επαφές σε ανώτερο επίπεδο ακόμα και για μία γενικευμένη διακοπή της ηλεκτροδότησης σε μία χώρα, σημαίνουν ότι υπάρχει ανησυχία για κάτι πολύ πιο «βαρύ», δηλαδή κάτι το οποίο δεν μπορεί να ελεγχθεί.
Τα σχολεία ανακοίνωσε θα ανοίξουν σήμερα Τρίτη (29/4), αλλά χωρίς μαθήματα, έτσι ώστε οι γονείς να μπορούν να πάνε στη δουλειά και να αφήσουν τα παιδιά τους στο σχολείο, αλλά οι εκπαιδευτικοί να μην είναι υποχρεωμένοι να παρευρεθούν.
Τουλάχιστον αυτό θα ισχύει στις αυτόνομες περιοχές που έχουν τεθεί υπό κυβερνητικό έλεγχο επειδή έχει κηρυχθεί εθνική έκτακτη ανάγκη.
Ο Σάντσεθ συνέστησε επίσης να μην πηγαίνουν στη δουλειά οι πολίτες εάν οι εργοδότες το επιτρέπουν και να μην κάνουν ταξίδια εκτός εάν είναι απαραίτητο, επειδή η σιδηροδρομική κυκλοφορία δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί.
Στην πραγματικότητα, παραδέχτηκε ότι 35.000 άνθρωποι που είχαν εγκλωβιστεί σε τρένα σε όλη την Ισπανία έπρεπε να διασωθούν και κάποιοι ήταν ακόμη εγκλωβισμένοι στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές
Διάφορες κυβερνητικές πηγές διαρρέουν ότι αυτό που συνέβη είναι πρωτοφανές, δύσκολο να εξηγηθεί και πολύ παράξενο.
Εμπειρογνώμονες από διάφορα υπουργεία και δημόσιους φορείς, το Εθνικό Ινστιτούτο Εθνικής Στατιστικής (CNI) και οι διεθνείς επαφές της Εκτελεστικής Εξουσίας μελετούν τις πιθανές αιτίες όλη την ημέρα, αλλά δεν υπάρχει οριστικό συμπέρασμα.
Η κρίση της Δευτέρας είναι πιθανό να τροφοδοτήσει ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση χωρίς την ασφάλεια των ορυκτών καυσίμων.
Τα στοιχεία από τον ισπανικό φορέα εκμετάλλευσης ηλεκτρικής ενέργειας έδειξαν ότι η κατανάλωση μειώθηκε κατά περισσότερο από 10GW όταν η διακοπή ρεύματος ξέσπασε λίγο μετά τις 12:30 μ.μ. τοπική ώρα, υποδηλώνοντας ότι ήταν μία από τις μεγαλύτερες μειώσεις στην πρόσφατη ευρωπαϊκή ιστορία.
Η Ισπανία προμηθεύεται το 43% της ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ
Συγκεκριμένα προέρχεται από αιολική και ηλιακή ενέργεια, με την πυρηνική ενέργεια να αντιπροσωπεύει ένα επιπλέον 20% και τα ορυκτά καύσιμα το 23%, σύμφωνα με το think tank ενέργειας Ember.
Η χωρητικότητα του δικτύου και της αποθήκευσης δεν έχει συμβαδίσει ωστόσο με την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα.
Ο Φιλ Χιούιτ, διευθυντής της Montel, εταιρείας εξειδικευμένης σε ενεργειακά δεδομένα, δήλωσε ότι ο συνδυασμός της υψηλής χρήσης αιολικής και ηλιακής ενέργειας από την Ισπανία και των περιορισμένων συνδέσεών της με τους γείτονες είναι η αιτία που δεν αντιμετωπίστηκαν οι διακυμάνσεις ισχύος που ίσως να προκάλεσαν την «μεγάλη διακοπή».
Η χώρα διαμαρτύρεται εδώ και καιρό ότι είναι «ενεργειακά απομονωμένη» λόγω των κακών συνδέσεών της με τη Γαλλία.
Ο γαλλικός φορέας εκμετάλλευσης δικτύου RTE δήλωσε ότι τμήματα της Γαλλίας επηρεάστηκαν για λίγο από τη διακοπή, αλλά ότι η ηλεκτροδότηση αποκαταστάθηκε γρήγορα.
Τέτοιες εκτεταμένες διακοπές ρεύματος είναι ασυνήθιστες στην Ευρώπη.
Το 2003, ένα πρόβλημα με μια υδροηλεκτρική γραμμή μεταξύ Ιταλίας και Ελβετίας προκάλεσε μια μεγάλη διακοπή σε ολόκληρη την ιταλική χερσόνησο για περίπου 12 ώρες.
Το 2006, ένα υπερφορτωμένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία προκάλεσε διακοπές ρεύματος σε μέρη της Ευρώπης και μέχρι το Μαρόκο.
Το πρόβλημα της Ισπανίας είναι ότι παράγει πολλή ηλεκτρική ενέργεια, αλλά ακόμα δεν μπορεί να την αποθηκεύσει. Σήμερα η ζήτηση δεν ήταν επαρκής και το σύστημα κατέρρευσε καθώς δεν μπορούσε να την διοχετεύσει στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση με την οποία συνδέεται μόνο κατά 3% περίπου.
Δηλαδή η έλλειψη διασύνδεσης δημιουργεί ανισορροπίες στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της ισπανικής χερσονήσου (Ισπανία και Πορτογαλία).
Το πρόβλημα είναι ότι οι κόμβοι των υποσταθμών που συνδέουν το δίκτυο, ένα μεγάλο μέρος ή το μεγαλύτερο μέρος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι κορεσμένοι.
