Τα σεξουαλικά εγκλήματα με θύματα ανήλικα παιδιά δυστυχώς πληθαίνουν και η πρακτική του χημικού ευνουχισμού αποτελεί για κάποιες χώρες, την τιμωρία των παιδεραστών η οποία προβάλλεται , χωρίς ηθικά διλήμματα, ως η μόνη λύση για την εξάλειψη του κινδύνου υποτροπής των δραστών στο μέλλον.
Ο χημικός ευνουχισμός, η χορήγηση δηλ. φαρμάκων με στόχο τη μείωση της λίμπιντο και της σεξουαλικής δραστηριότητας των καταδικασθέντων για βιασμούς και σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων, άρχισε να εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια και στην Ευρώπη.
Σωφρονισμός ή παραβίαση στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων;
Αν και δεν είναι λίγες οι φωνές διαμαρτυρίας που θεωρούν ότι το μέτρο αυτό συνιστά «απάνθρωπη τιμωρία», ανάλογης σκληρότητας με τη φύση των εγκλημάτων, η εφαρμογή του φαίνεται να επεκτείνεται με στόχο την «αποκατάσταση» και την «υγιή» επανένταξη των δραστών στην κοινωνία. Εκεί τουλάχιστον, όπου ο φόβος δεσπόζει και κυριαρχεί, υπερνικώντας κάθε σκέψη για τα ζητήματα ηθικής και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο κατά συρροή δράστης σεξουαλικών εγκλημάτων σε βάρος παιδιών, υποβάλλεται σε φαρμακευτική αγωγή που κόβει εξ’ ολοκλήρου την παραγωγή τεστοστερόνης από τον οργανισμό του και μειώνει ραγδαία τη σεξουαλική του επιθυμία.
Στη φυλακή επειδή αρνείται το χημικό ευνουχισμό στη Δανία
Ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες όπου εφαρμόζεται ο χημικός ευνουχισμός είναι και η Δανία στην οποία πρόσφατα μάλιστα το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε το αίτημα αποφυλάκισης 54χρονου καταδικασθέντα για το βιασμό και την απόπειρα βιασμού τριών ανήλικων κοριτσιών, επειδή αρνήθηκε να υποβληθεί στη διαδικασία αυτή.
Ο 54χρονος ο οποίος έχει καταδικαστεί μεταξύ άλλων για το βιασμό ενός 10χρονου κοριτσιού το οποίο, είχε δέσει από το λαιμό σε ένα δέντρο και το εγκατέλειψε στη συνέχεια, σε άθλια κατάσταση, έχει μείνει στη φυλακή σχεδόν 19 χρόνια. Κατά τη διάρκεια της πολυετούς κράτησής του, υπέβαλε αιτήματα αποφυλάκισης τα οποία απορρίπτονταν με την αιτιολογία ότι κρίνεται επικίνδυνος να διαπράξει ανάλογα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, επειδή αρνείται να δεχτεί το χημικό ευνουχισμό.
Επικαλούμενος προβλήματα υγείας, ο 54χρονος υποστηρίζει πως θα ήταν επικίνδυνο να υποβληθεί σε χημικό ευνουχισμό, ενώ δηλώνει έτοιμος να παρακολουθήσει τη συμβουλευτική θεραπεία. Διαμαρτύρεται δε γιατί τα δικαστήρια της χώρας του απέρριψαν τα αιτήματά του για πραγματογνωμοσύνη προκειμένου να διαπιστωθεί η ψυχική του υγεία.
Σε γνωμάτευσή της, η σύμβουλος της ψυχιατρικής, ανέφερε ωστόσο κατά την εκτίμησή της εξακολουθούσε να υφίσταται κίνδυνος υποτροπής σε παρόμοιο έγκλημα εάν δεν πάρει τα φάρμακα που καταστέλλουν τη σεξουαλικότητα.
ΕΔΔΑ: Η συνέχιση της κράτησης συνιστά παραβίαση της ΕΣΔΑ
Σύμφωνα όμως με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα δικαστήρια στη Δανία δεν αποτίμησαν το σύνολο των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης, καθώς δεν προσπάθησαν καν να ζητήσουν τη συνδρομή ανεξάρτητων πραγματογνωμόνων για την αναγκαιότητα της συνέχισης της κράτησης του 54χρονου. Με το σκεπτικό αυτό, το ΕΔΔΑ, κατέληξε πως η διατήρηση της κράτησης του, συνιστά παραβίαση διατάξεων της ΕΣΔΑ που αφορούν την προσωπική ελευθερία και ασφάλεια του.
Δανία: Αποτελεσματικότερη η ορχεκτομή
Στη Δανία πάντως ο χημικός ευνουχισμός θεωρείται ότι έχει μεν αποτελέσματα μείωσης των σεξουαλικών εγκλημάτων αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματικός σε σχέση με το φυσικό ευνουχισμό (ορχεκτομή). Μελέτη, άλλωστε που έγινε στη Δανία το 1960 σε 900 σεξουαλικούς παραβάτες, έδειξε, ότι τα επίπεδα του υποτροπιασμού μειώθηκαν από 80% σε 2,3% μετά την ορχεκτομή.
Πού εφαρμόζεται ο χημικός ευνουχισμός
Η Πολωνία, ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θέσπισε τον υποχρεωτικό χημικό ευνουχισμό σε άτομα τα οποία εμπλέκονται σε εγκλήματα παιδεραστίας και αιμομιξίας, παράλληλα με την κράτησή τους. Αφορμή για τη νομοθετική αυτή τροποποίηση (η οποία υπερψηφίστηκε από 400 βουλευτές και καταψηφίστηκε μόνο από έναν), ήταν η υπόθεση ενός 45χρονου άνδρα ο οποίος κρατούσε φυλακισμένη και βίαζε επί έξι χρόνια την 21χρονη πλέον κόρη του.
Στη Γερμανία, η πρακτική του χημικού ευνουχισμού ακολουθείται σε εθελοντική βάση, με αντάλλαγμα την μείωση των ποινών των καταδικασθέντων και τη βελτίωση των συνθηκών κράτησής τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων (European Committee for the Prevention of Torture ή ECPT) με έκθεσή της, θεωρεί ωστόσο «υποτιμητική για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια» την χρήση της μεθόδου αυτής ως μέσο σωφρονισμού των εγκληματιών σεξουαλικών παραπτωμάτων κάνοντας λόγο για «ανυπολόγιστες και μη-αναστρέψιμες συνέπειες στη φυσιολογία του ατόμου που υφίσταται τη διαδικασία αυτή», αν και παραδέχεται πως από τους 104 ανθρώπους που δέχτηκαν την αγωγή αυτή στο διάστημα 1970-1980, μόνο το 3% εξ΄ αυτών διέπραξαν ξανά κάποιο σεξουαλικό έγκλημα. Ωστόσο, οι γερμανικές Αρχές, στις οποίες υποβλήθηκε η έκθεση, δεν θεωρούν το «χημικό ευνουχισμό» ως τιμωρία, εκτιμώντας πως «βοηθάει στη θεραπεία ή έστω στη μερική ανακούφιση των ανθρώπων με αφύσικη σεξουαλική ορμή».
Οι ρίζες του χημικού ευνουχισμού στους ναζιστικούς νόμους της Γερμανίας
Επιπλέον, οι επικριτές του μέτρου εστιάζουν την επιχειρηματολογία τους και στο γεγονός ότι μέτρα τέτοιου είδους μπορεί να οδηγήσουν στον προσανατολισμό της κοινωνίας προς την ευγονική. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι ο ευνουχισμός στη Γερμανία καθιερώθηκε με ναζιστικό νόμο του 1933, ενώ πολλές φορές στις ΗΠΑ ακροδεξιές οργανώσεις έχουν ζητήσει την εφαρμογή του για την αντιμετώπιση των «πρωτόγονων παρορμήσεων της μαύρης φυλής».
Αίτημα των ίδιων των κρατουμένων
Στη Γαλλία εξετάζεται το ενδεχόμενο να γίνει υποχρεωτικός ο χημικός ευνουχισμός (μέχρι σήμερα προβλέπεται μόνο αν τον ζητήσει το ίδιο το άτομο), ενώ και στην Ισπανία έχει τεθεί το θέμα της υιοθέτησης του χημικού ευνουχισμού έπειτα από μια πρόσφατη περίπτωση όπου καταδικασθείς για παιδεραστία, μόλις αποφυλακίστηκε, ασέλγησε σε ένα άλλο παιδί και μετά το δολοφόνησε. Επιπλέον στην Αγγλία, μέσα στο 2012, εκατό Βρετανοί παιδόφιλοι, έγκλειστοι στη φυλακή Γουάτον του Νότιγχαμ, συναίνεσαν ώστε να υποβληθούν σε χημικό ευνουχισμό στο πλαίσιο ενός προγράμματος με στόχο την μείωση των πιθανοτήτων διάπραξης, από αυτούς, νέων σεξουαλικών εγκλημάτων.
Στις ΗΠΑ
Ο χημικός ευνουχισμός αλλά και η ορχεκτομή εφαρμόζονται επίσης εδώ και αρκετό καιρό στις ΗΠΑ σε τουλάχιστον 8 πολιτείες (μεταξύ αυτών και η Φλόριντα, η Καλιφόρνια και το Τέξας). Στην Καλιφόρνια επιβάλλεται ο χημικός ευνουχισμός σε όσους αποφυλακισμένους παιδεραστές έχουν υποτροπιάσει, με την παράλληλη δυνατότητα, εφόσον το επιθυμούν, να ζητήσουν και ορχεκτομή.
Το 1985 το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ καταδίκασε την καταναγκαστική ορχεκτομή, ως μη αναστρέψιμη τιμωρητική πράξη, ενώ έκρινε πως ο χημικός ευνουχισμός είναι εθελοντικός και με τη λήξη της φαρμακευτικής αγωγής, η σεξουαλική διάθεση επανέρχεται.
Στη Ρωσία
Στη Ρωσία, το «πράσινο φως» για το χημικό ευνουχισμό άναψε, το Φεβρουάριο του 2012, με τη ψήφιση νόμου που τον προβλέπει για παιδόφιλους που κρίνονται ένοχοι για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών μικρότερων των 14 ετών (τον Μάιο του 2011 ο χημικός ευνουχισμός είχε προταθεί «σε εθελοντική βάση»). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι πάντως για το δικαστήριο, η γνωμάτευση εμπειρογνωμόνων. Είχε προηγηθεί, το 2010 η κατακόρυφη αύξηση των σεξουαλικών εγκλημάτων σε βάρος ανηλίκων τα οποία είχαν φτάσει τα 9.500!
Στη Νότια Κορέα
Η Νότια Κορέα ήταν η πρώτη χώρα της Ασίας, η οποία θέσπισε την νομοθεσία αυτή που επιτρέπει την εφαρμογή της πρακτικής του χημικού ευνουχισμού σε όσους έχουν καταδικαστεί για παιδεραστία και αφορά εκείνους που θεωρείται ότι μπορεί να επαναλάβουν την συγκεκριμένη πράξη.
Τι δείχνουν τα στοιχεία για τον κίνδυνο υποτροπής των βιαστών
Σύμφωνα με την ερευνητική εμπειρία η πιθανότητα να υποτροπιάσει ένας δράστης σεξουαλικών εγκλημάτων διαπράττοντας εκ νέου ένα ποινικό αδίκημα σεξουαλικής φύσεως φαίνεται εκ πρώτης όψεως να είναι μάλλον σχετικά χαμηλή. Υπολογίζεται, όπως δείχνουν κάποιες έρευνες, η πιθανότητα αυτή κατά μέσο όρο στο 13,4% εντός μιας χρονικής περιόδου 4-5 ετών. Ωστόσο, στην περίπτωση των βιαστών το ποσοστό υπολογίστηκε στο 18,9% ενώ στην περίπτωση των παιδόφιλων στο 12,7%. Όταν μετρήθηκε η υποτροπή που αφορά στην τέλεση οποιουδήποτε ποινικού αδικήματος το ποσοστό αυξήθηκε κατά μέσο όρο στο 36,3% (36,9% στην περίπτωση των παιδόφιλων και 46,2% στην περίπτωση των βιαστών). Η πιθανότητα υποτροπής για τα βίαια ποινικά αδικήματα μη σεξουαλικής φύσεως υπολογίστηκε κατά μέσο όρο στο 12,2%, ωστόσο, εντοπίστηκε σημαντική διαφορά και πάλι ανάμεσα στην ομάδα των παιδόφιλων (9,9%) και των βιαστών (22,1%).
