Του θεολόγου Β. Χαραλάμπους
Κοντά στο 1980 επισκέφθηκα τον Γέρονταν Παΐσιον στο ερημητήριον του, στην Παναγούδα του Αγίου Όρους, με έναν άλλον Κύπριο με τον οποίον γνωρίστηκα καθ’οδόν. Ο συνοδοιπόρος μου, ανέφερε στον Γέρονταν Παΐσιον, ότι στην Κύπρον, οι μοναχές του Μοναστηριού του Αγίου ….(δεν αναφέρω το όνομά για ευνοήτους λόγους), στηριζόμενες ότι είδαν τον Άγιο…, διέδιδαν ότι θα γίνει καταστροφικός πόλεμος, αν δεν μετανοήσουν οι Κύπριοι. Η απάντηση από τον Γέροντα Παΐσιο, δόθηκε με απλότητα και πολύ πόνο, χωρίς ρητορισμούς και περιττές αναλύσεις. «Άκου να δεις» είπε ο Γέροντας, «μπορεί να είδαν τον Άγιο, τους ανακάτεψε όμως και το ταγκαλάκι (έτσι έλεγε ο Γέροντας τον πονηρόν)».
Δικαίως λοιπόν, ο Ρώσσος Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ λέγει «να μη δίνουμε προσοχή στις οπτασίες κι ούτε ν’ αρχίζουμε διάλογο μαζί τους, θεωρώντας τον εαυτό μας ακατάλληλο ν’ ασχολείται με εχθρικά δαιμονικά πνεύματα και ανάξιο να συνομιλεί με άγια αγγελικά πνεύματα». Τις πλείστες φορές είναι «είδωλα λογισμών πλανωμένων», κατά τον Άγιον Διάδοχον Φωτικής.
Στη συνέχεια ανέφερε μια ιστορία, για μια γυναίκα (δεν θυμάμαι, αν ήταν μοναχή ή λαική ), η οποία είχε δεί πολλά οράματα (διακόσια ογδόντα περίπου). Ο Γέροντας Παΐσιος, είπε ότι «στην αρχή όντως είδε εκ Θεού κάποια οράματα, στη συνέχεια όμως υπερηφανεύτηκε και τα οράματα που είδεν μετέπειτα, ήταν εκ του πονηρού». Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος μας προφυλάσσει επί τούτου, γράφοντας ότι οι δαίμονες της κενοδοξίας, καθ’ ύπνον ως προφήτες εμφανίζονται. «Με όλα τούτα λοιπόν τα οράματα», συνέχισε ο Γέροντας Παΐσιος, «υπερηφανεύτηκε και δεν πήγαινε σε πνευματικό να τα αναφέρει. Οικονόμησε όμως ο καλός Θεός να δει κάποιον αγιασμένο ιερέα πνευματικό, να μη πατά στην γή την ώρα της Θείας Λειτουργίας, και τότε θεώρησε ότι σε τέτοιο ιερέα θα πρέπει να τα εκμυστηρευτεί τα οράματα που είδε. Ήταν ας πούμεν απλούστερα ΄΄για τα δικά της μέτρα΄΄. Τότε ο γέροντας ιερέας της είπε ότι τα δυο-τρία πρώτα οράματα, ήταν όντως εκ Θεού και ακολούθως τα υπόλοιπα (διακόσια ογδόντα τόσα), εκ του πονηρού». Ο Γέροντας Παΐσιος, μιλούσε με πολύ πόνο, τόσον για το μέγεθος του ολισθήματος, όσον και για το λυπηρόν γεγονός, ότι οι μοναχές, τρομοκρατούσαν τον απλόν κόσμον της Κύπρου, τον τόσον ταλαιπωρημένον,από τις νωπές πληγές της εισβολής του 1974.
Ο Άγιος Διάδοχος Φωτικής στο σύγγραμμα του «Τα εκατόν γνωστικά κεφάλαια», στο Κεφ.λζ΄ καταδεικνύει πόσον δύσκολον είναι «η των καλών και φαύλων ονείρων διάκρισις», για να υποδείξει το ασφαλές «αρκείτω δε ημίν προς αρετήν μεγάλην το μηδεμιά όλως πείθεσθαι φαντασία». Πλειστάκις είναι όντως «είδωλα λογισμών πλανωμένων», κατά τον ίδιον Άγιον.
Εν κατακλείδι, θα αναφέρω αυτό που ο Άγιος Βασίλειος αναφέρει, ότι «η των ονείρων φύσις ασαφής και πλαγία», καταδεικνύοντας το ασαφές και διφορούμενον των ονείρων καθώς επίσης και το αναφερόμενον στην Παλαιά Διαθήκη στη Σοφία Σειράχ «Κεναί ελπίδες και ψευδείς ασυνέτω ανδρί και ενύπνια αναπτερούσιν άφρονας» (Σοφ. Σειρ. Λδ΄,1). Πλειστάκις είναι όντως «είδωλα λογισμών πλανωμένων» (κατά τον Άγιον Διάδοχον Φωτικής). Ο Γέροντας Παΐσιος, έχοντας λοιπόν την πατερικήν εμπειρίαν, πολλούς εφύλαξεν από τέτοιες πλάνες.