Πως χάθηκε η μάχη στου Μακρυγιάννη. Από τον επιτελάρχη του ΕΛΑΣ Κωνσταντίνο Λαγγουράνη

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ

«…Τα ξημερώματα της 6ης Δεκεμβρίου στις 5 το πρωί εκδηλώνεται μεγάλη επίθεση από το 1ο Σύνταγμα Αθηνών. Η άμυνα του στρατοπέδου γίνεται από τρεις γραμμές. Η πρώτη γραμμή βρίσκεται στις πολυκατοικίες των δρόμων που περιβάλλουν το Στρατόπεδο. Η δεύτερη γραμμή βρίσκεται στο μαντρότοιχο του Στρατοπέδου και η τρίτη εντός του στρατοπέδου. Η πρώτη επίθεση εκδηλώνεται σε φυλάκιο τοποθετημένο σε πολυκατοικία της διασταύρωσης των οδών Μακρυγιάννη και Χατζηχρήστου. Οι μάχες που ακολουθούν είναι σφοδρές. Το Αγγλικό πυροβολικό, που είχε καταλάβει την Ακρόπολη βάλει με συνεχόμενα πυρά. Στις 4 το μεσημέρι τα επιτιθέμενα τμήματα του ΕΛΑΣ μετά από μεγάλες απώλειες επιστρέφουν στη γραμμή εξορμήσεως που οριζόταν από τις οδούς Καρυάτιδων – Μισαραλιώτου. Οι συγκρούσεις μειώνονται αισθητά μετά τις 7 το απόγευμα. Η επιχείρηση επαναλαμβάνεται και τις επόμενες ημέρες χωρίς την ίδια ένταση. Από το απόγευμα της 9ης Δεκεμβρίου νέες δυνάμεις του ΕΛΑΣ αρχίζουν να συγκεντρώνονται στο Κουκάκι. Τα ξημερώματα της 10ης Δεκεμβρίου επιτίθενται και ακολουθούν μάχες μέχρι το απόγευμα. Οι μάχες επαναλαμβάνονται στις 11 Δεκεμβρίου με την ίδια ένταση. Στις 8 το απόγευμα ξεκινά η τελευταία επίθεση του ΕΛΑΣ. Διαρκεί μέχρι τις 2 τα ξημερώματα της 12ης Δεκεμβρίου οπότε και λήγει η πολιορκία του Μακρυγιάννη. Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ δεν καταφέρνουν να καταλάβουν το Στρατόπεδο. Η στρατηγική του σημασία μεγάλη, αφού η κατάληψη του θα οδηγούσε απ’ ευθείας στο κέντρο της πόλης και στο στρατηγείο των Άγγλων στη Μεγάλη Βρετανία.

[Το συγκρότημα Μακρυγιάννη υπεστηρίχθει λυσσωδώς από τα πυρα των Αγγλικών τανκς. Αυτά είχαν μπει μέσα στον περίβολο και με τα συχνά πυρά των απαγόρευαν στους πολιορκητάς του ΕΛΑΣ να εισχωρήσουν από τα ρήγματα του μαντρότοιχου.

Επί του βράχου της Ακροπόλεως πολυβόλα βαριά και πυροβόλα προστατευμένα από τα απαραβίαστα δια τους Έλληνας μαχητάς μνημεία του Παρθενώνος επέθετον τα πυρά των κατά των νώτων των πολιορκητών του Μακρυγιάννη τους έφερναν σε δύσκολη θέση.]

Οι δύο μεγάλοι στόχοι Μακρυγιάννης – Γουδί δεν καταλαμβάνονται. Παρόλα αυτά ο ΕΛΑΣ περικυκλώνει το κέντρο. Οι προφυλακές φτάνουν Χαλκοκονδύλη, τη Σωκράτους την Πλατεία Ψυρρή. Ελέγχει πλήρως τη Νεάπολη, τα Εξάρχεια μέχρι την πλατεία Κάνιγγος και νότια έως την οδό Αγίου Μάρκου – Αιόλου στην Αγορά. Τη νύχτα της 11ης Δεκεμβρίου καταλαμβάνεται η Πολυκλινική Αθηνών στις οδούς Πειραιώς και Σωκράτους.

[Η επικοινωνία των Αγγλικών τμημάτων προς Πειραιά δια της Λεωφόρου Συγγρού κυρίως γίνεται μετά κόπου και μόνο με βαρέα τανκς που διέρχονται ταχέως και με πυροβολισμούς προς όλας τας κατευθύνσεις. Η προώθηση των τμημάτων του ΕΛΑΣ είναι μέχρι της Πλατείας Ομονοίας (Πολυκλινική – οδός Ίωνος) Πλατείας Κάνιγγος, συνοικίας Πλάκας προς την Πλατεία Συντάγματος, κατά μήκος της Λ. Ακαδημίας. Παντού οι πολιορκούμενοι εγκατέστησαν συρματοπλέγματα και τανκς ως σημεία στηρίγματος εις τα σταυροδρόμια.]

ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΕΝΙΣΧΥΟΝΤΑΙ

Στις 12 Δεκεμβρίου καταφθάνει στην Αθήνα ο διοικητής Στρατευμάτων Μ. Ανατολής Αντιστράτηγος Αλεξάντερ. Την ίδια στιγμή ξεκινά η απόβαση Βρετανικών ενισχύσεων. Μέχρι την 15η Δεκεμβρίου έχουν καταφθάσει τουλάχιστον 2 Ταξιαρχίες με 6.000 άνδρες βαριά οπλισμένους. Η απόβαση συνεχίζεται και μετά τις 15 Δεκεμβρίου με δύο νέες ταξιαρχίες και πολεμικό υλικό. Ο όρμος Φαλήρου γεμίζει από Αγγλικές δυνάμεις. Ο Στρατηγός Σκόμπυ φοβούμενος τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ που πολιορκούν το κέντρο των Αθηνών μετακομίζει στην περιοχή Χασάνι, το σημερινό Ελληνικό. Έρχεται σε επαφή με το ΕΑΜ και προτείνει εκεχειρία με όρο την υποχώρηση του ΕΛΑΣ στην παλαιά του γραμμή και τον αφοπλισμό του Α’ σώματος στρατού. Η Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ ζητά να αφοπλιστούν όλες οι κυβερνητικές δυνάμεις, εκτός της ΙΙΙ Ορεινής Ταξιαρχίας που θα απομακρυνόταν από την Αθήνα, ενώ απορρίπτει τον αφοπλισμό του Α’ Σώματος. Οι όροι αυτοί δεν γίνονται δεκτοί από τους Άγγλους. Στις 16 Δεκεμβρίου ο Σκόμπυ επαναλαμβάνει τις προτάσεις του. Με μια διαφορά όμως. Οι Βρετανικές ενισχύσεις έχουν τονώσει το ηθικό τους και η έκβαση των μαχών γέρνει σιγά-σιγά προς την Κυβερνητική πλευρά.

[Την 15η και 16η Δεκεμβρίου διεξήχθησαν σφοδρές μάχες στον Πειραιά προς το κέντρο της πόλεως και τον λόφον Καστέλλας. Εις τα πυρά των τανκς του πυροβολικου ξηράς και της αεροπορίας που επιτίθενται κατά των μαχητών και του άμαχου πληθυσμού αδιακρίτως ιδιότητας, προστέθηκαν από της πρωίας της 13ης Δεκεμβρίου σφοδρότατα πυρά του αγγλικού στόλου από Κερατσίνι και τα ανοικτά του Πειραιώς και όρμου Φαλήρου.]

Ο ΕΛΑΣ είχε αρχίσει να φθείρεται. Η φυσική αντοχή σε συνδυασμό με την έλλειψη πυρομαχικών και συγχρόνου οπλισμού δείχνουν σιγά-σιγά να τον προδίδουν. Οι μάχες συνεχίζονται μέσα στην Αθήνα, πίσω από τα οδοφράγματα που έστηνε ο ΕΛΑΣ, σώμα με σώμα. Με συνεχείς συγκρούσεις, καταλήψεις και ανακαταλήψεις κτιρίων.

[Ο ΕΛΑΣ με επικεφαλής τους μαχητάς των Αθηνών μάχεται υπεράνθρωπα με όλας του τας δυνάμεις. Σύσσωμος η μάζα του λαού των Αθηνών – Πειραιώς είναι μαζί του. Η πάλη προσέλαβε πραγματικήν παλλαϊκή μορφήν ενός λαού που καταβάλει όλας του τας δυνάμεις γιατί ξέρει ότι μάχεται για τη λευτεριά και την πολιτική του ανεξαρτησία μέσα στον τόπο του ενάντια σε ξένη άδικη κατοχή. Η μάχη μολαταύτα είναι σκληρή. δεν είναι μονάχα ο άνισος αγών και έλλειψη βαρέων μέσων: πυροβολικού, τάνκς, αεροπλάνα, αλλά και πυρομαχικά που λείπουν. Οι άνδρες μάχονται νύχτα μέρα μέσα στην πόλη, οι ίδιοι στην πρώτη γραμμή με πολλές απώλειες, χωρίς να υπάρχει καμία δυνατότητα να γίνει αντικατάστασις μονάδων. Η μόνη δυνατή αντικατάσταση είναι εκεί που πέφτουν οι πολεμιστές να καταφτάσουν άλλοι άοπλοι πολίτες, να αρπάζουν τα όπλα των σκοτωμένων ή τραυματιών και να συνεχίζουν τη μάχη με λίγα φυσίγγια που απέμειναν. Έτσι πολλές μονάδες ανανεώθηκαν με νέο αίμα δυο και τρεις φορές. Μοναδικό παράδειγμα που οι αγωνιστές ξεπέτιονται αυτόκλητοι για να αποθανατίσουν τη δύναμη της αντίστασης ενός λαού που δεν καταβάλλεται από τη βάρβαρη υλική βία.]

http://ellinikosemfilios.blogspot.gr/