Διέξοδο στο αλκοόλ αναζητούν οι πολίτες στη Βόρεια Ελλάδα υπό το βάρος των προβλημάτων της οικονομικής κρίσης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία πέντε χρόνια παρατηρείται αύξηση 45% όσων προσέρχονται στη μονάδα απεξάρτησης από αλκοόλ, φάρμακα και τυχερά παιχνίδια του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, χωρίς να συνυπολογίζονται αυτοί που απευθύνονται για δεύτερη και τρίτη φορά.
Όπως αναφέρει ρεπορτάζ της Μακεδονίας της Κυριακής, από το σύνολο των προσερχόμενων το 55%-60% ζητά βοήθεια για απεξάρτηση από το αλκοόλ, το 35%-45% από τα τυχερά παιχνίδια και ένα πολύ μικρό ποσοστό λόγω της κατάχρησης νόμιμων συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Την ίδια στιγμή οι ηλικίες όσων ζητούν βοήθεια μικραίνουν συνεχώς, καθώς παρατηρείται μεγάλη αύξηση στις ηλικίες έως 40 ετών. Αυξητική τάση υπάρχει και στις γυναίκες, οι οποίες δείχνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Τις επισημάνσεις αυτές κάνει στη «ΜτΚ» ο εργοθεραπευτής της μονάδας απεξάρτησης από αλκοόλ, φάρμακα και τυχερά παιχνίδια Βασίλης Τσάνταλης. Όπως εξηγεί, η μονάδα, η οποία είναι η μοναδική στο ΕΣΥ σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, αποτελείται από το Συμβουλευτικό και Θεραπευτικό Σταθμό και από το κλινικό πρόγραμμα «Μέθεξις». Το «Μέθεξις» λειτουργεί από το 2008, ενώ ο συμβουλευτικός σταθμός είναι μία εξωνοσοκομειακή δομή του ΨΝΘ και από το 1990 έως το 2008 ήταν η μόνη δημόσια υπηρεσία.
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Η διαδικασία, για να παρακολουθήσει κάποιος το πρόγραμμα, είναι απλή. Αρκεί το άτομο ή κάποιο κοντινό πρόσωπό του να κλείσει ένα πρώτο ραντεβού. Αν το εκφραζόμενο πρόβλημα είναι το αλκοόλ, του δίνεται η δυνατότητα μετά την πρώτη συνάντηση και έπειτα από συμφωνία να παρακολουθήσει το κλινικό πρόγραμμα διάρκειας έξι-οκτώ εβδομάδων, να προγραμματιστεί ραντεβού για οικογενειακή θεραπεία, να συμμετάσχει σε ομάδες, στις οποίες μπορεί να συμμετάσχει και ο/η σύζυγος. Όταν το πρόβλημα αφορά τη μη λειτουργική σχέση με τα τυχερά παιχνίδια, η διαδικασία είναι ίδια με τις αντίστοιχες ομάδες ενδιαφερόμενων.
«Το 85% των ατόμων ολοκληρώνει το θεραπευτικό πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχει. Από το υπόλοιπο 15% κάποιοι θα αιτηθούν βοήθειας με το ίδιο εκφραζόμενο πρόβλημα. Επίσης η υπηρεσία μας παρέχει συνεχιζόμενη υποστήριξη σε όσους από το σύνολο των ατόμων που ολοκλήρωσαν τη θεραπευτική διαδικασία τη χρειάζονται», εξηγεί ο κ. Τσάνταλης.
ΕΞΑΡΤΗΣΗ: ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Σύμφωνα με τον εργοθεραπευτή της μονάδας Β. Τσάνταλη τα άτομα που βρίσκονται δίπλα μας και μας ενδιαφέρουν είναι πιθανόν να αναπτύξουν σταδιακά σχέση εξάρτησης με το αλκοόλ και από την εξοικείωση της καθημερινότητας να μην το αντιληφθούν. Το «όφελος» που προσφέρει σε κάποιον και οι μικρές ποσότητες στην αρχή δεν δίνουν το δικαίωμα να μιλήσουμε για πρόβλημα. Είναι πιθανόν πίσω από τη χρήση να υποβόσκει κάποια μορφή φοβίας, κατάθλιψης και ο χρήστης να βοηθείται, ώστε να ανταποκριθεί στις κοινωνικές συναλλαγές.
Οι μικρές ποσότητες όμως βαθμιαία αυξάνονται λόγω της αύξησης της ανοχής στον οργανισμό. Ο χρήστης, για να έχει το ίδιο επιθυμητό αποτέλεσμα, συνεχώς αυξάνει τις ποσότητες, ενώ μεθάει βαριά.
Σημεία που μπορεί να παρατηρήσει κάποιος, ώστε να υποθέσει ότι το δικό του άτομο έχει πρόβλημα με το αλκοόλ, είναι: κατανάλωση αλκοόλ στα κρυφά, αναζήτηση ευκαιριών να πιει, χωρίς να το ξέρει ο περίγυρος, συνεχής σκέψη στην αλκοόλη (αν έχει απόθεμα, αν υπάρχει εκεί όπου πάει), λαίμαργη πόση του πρώτου ποτηριού, αποφυγή συνομιλιών με υπαινιγμούς για θέματα αλκοολισμού, κενά μνήμης έπειτα από μέθη, απώλεια του ελέγχου μετά την έναρξη της πόσης ή αλλιώς αδυναμία στο να αντισταθεί να μην πιει περισσότερο μετά το πρώτο ποτήρι, εξηγήσεις και δικαιολογίες, γιατί πίνει τόσο πολύ, περίοδοι προσπαθειών αποχής με αποτυχία, συγκέντρωση όλου του ενδιαφέροντος και του τρόπου ζωής στο οινόπνευμα, παραμέληση σωστής διατροφής, αναίτια ευερεθιστότητα και αγανάκτηση, ελάττωση της σεξουαλικής ικανότητας και κατανάλωση αλκοόλ από τις πρωινές ώρες.
«ΑΡΓΩ»: ΞΑΝΑΚΥΛΟΥΝ ΣΤΙΣ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ
Για αύξηση του αριθμού των νεοεισερχόμενων στην ενέσιμη χρήση ουσιών και συνεχή «μετανάστευση» των εξαρτημένων από ουσία σε ουσία, μέχρι να βρουν την πιο φθηνή (σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά), κάνει λόγο στη «ΜτΚ» ο συντονιστής διευθυντής ΨΝΘ, υπεύθυνος δομών απεξάρτησης και επικεφαλής του προγράμματος εναλλακτικής θεραπείας εξαρτημένων ατόμων «Αργώ» Παναγιώτης Γεωργάκας. Η εκτίμηση αυτή προκύπτει και από τα στοιχεία του προγράμματος «Αργώ», το οποίο ανήκει οργανικά στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, αποτελώντας τμήμα του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Λειτουργεί από την 1η Μαΐου 1998, απευθυνόμενο σε εξαρτημένα άτομα και τα σημαντικά τους πρόσωπα, παρέχοντας απεξαρτητικές επιλογές «ελεύθερες ουσιών» και «ανοικτής θεραπείας».
«Το πρόγραμμα θεμελιώνει τη ‘θεραπευτική’ δράση του σε μία διαρκή αναπαραγωγή της κοινωνικής πραγματικότητας με στόχο τη διατήρηση του ατόμου στο κοινωνικό γίγνεσθαι κατά τη διάρκεια της απεξαρτητικής προσπάθειάς του. Χρησιμοποιώντας ομάδες συμβολικής και εξωλεκτικής έκφρασης (Ομάδα Μαύρου Θεάτρου, έκφρασης μέσω του ρυθμού, σωματική έκφραση και επικοινωνία, θεατρική παρουσία), ενισχύει την απελευθέρωση του συναισθήματος και της βούλησης του εξαρτημένου και της επικοινωνιακής του ικανότητας, απαραίτητων συστατικών της απεξάρτησης», εξηγεί ο κ. Γεωργάκας.
Παράλληλα αναφέρει ότι από τη 1.5.1998 έως και σήμερα έχουν εισαχθεί στο συμβουλευτικό σταθμό 2.306 άτομα, στα οποία δεν περιλαμβάνονται αυτοί στους οποίους παρέχονται υπηρεσίες διπλής διάγνωσης, οικογενειακής θεραπείας και ομάδες πρόληψης και αντιμετώπισης υποτροπής και άτομα που πραγματοποίησαν με το πρόγραμμα τηλεφωνικά ή άλλα ραντεβού και των οποίων ο αριθμός ήταν πολλαπλάσιος των εισαγωγών. Το 85% των μελών του προγράμματος είναι άνδρες και το 15% γυναίκες. Η μέση ηλικία των ανδρών που προσέρχονται είναι τα 28 έτη, ενώ των γυναικών τα 27.
«Ο συμβουλευτικός σταθμός παρουσιάζει σχετική σταθερότητα στην εισαγωγή μελών με μία αναμενόμενη αύξηση προσέλευσης λόγω των δυσάρεστων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που επικρατούν στη χώρα. Από τα παρατηρούμενα στοιχεία του σταθμού και από την καταγραφή κυρίως των ιστορικών διαπιστώνεται μία μετανάστευση των χρηστών από ουσία σε ουσία με κριτήριο το κόστος της», εξηγεί ο κ. Γεωργάκας.
