Διαδοχικά περιστατικά στον αέρα κατά τη διάρκεια πτήσεων, από αποτυχημένες προσγειώσεις μέχρι θανατηφόρα ατυχήματα, έχουν αυξήσει το άγχος των επιβατών και πυροδοτούν ερωτήματα αναφορικά με την ασφάλεια.
Παρότι η αεροπορική βιομηχανία εξακολουθεί να θεωρείται εξαιρετικά ασφαλής, μια πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ καταγράφει πτώση στην εμπιστοσύνη του κοινού.
Οι πιλότοι εντείνουν τις προσπάθειες να καθησυχάσουν τους ταξιδιώτες, ενώ ειδικοί υπογραμμίζουν πως, παρά τις προκλήσεις, το σύστημα παραμένει λειτουργικό, αν και υπό πίεση.
Η κρίση εμπιστοσύνης στις πτήσεις
Από απρόσμενες αναγκαστικές προσγειώσεις μέχρι θανατηφόρα δυστυχήματα, μια σειρά πρόσφατων αεροπορικών περιστατικών έχει οδηγήσει πολλούς επιβάτες σε αυξημένο άγχος.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Associated Press-NORC Center for Public Affairs Research που πραγματοποιήθηκε μετά τη φονική σύγκρουση αεροσκάφους της American Airlines και ελικοπτέρου στην Ουάσιγκτον, το 64% των Αμερικανών θεωρεί πως οι αερομεταφορές παραμένουν ασφαλείς ή πολύ ασφαλείς.
Παρόλο που το ποσοστό αυτό εξακολουθεί να είναι η πλειοψηφία, σημειώνει πτώση από το 71% που καταγράφηκε σε αντίστοιχη έρευνα το 2024.
Η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε πριν το περιστατικό της 17ης Φεβρουαρίου, όπου αεροσκάφος της Delta Air Lines αναποδογύρισε κατά την αναγκαστική του προσγείωση στο αεροδρόμιο του Τορόντο.
Τα διαδοχικά συμβάντα ενισχύουν την ανησυχία, με πολλούς επιβάτες να δηλώνουν ότι το γεγονός πως οι πιλότοι παραμένουν απομονωμένοι στο πιλοτήριο και επικοινωνούν μόνο μέσω των ηχείων της καμπίνας, δεν συμβάλλει στη μείωση του άγχους.
Πιλότοι που καθησυχάζουν τους επιβάτες
Με φόντο το αυξημένο στρες των ταξιδιωτών, κάποιοι πιλότοι υιοθετούν μια πιο προσωπική προσέγγιση. Η Ντέβον Χολ, νοσηλεύτρια από την Ατλάντα, ταξίδευε από το Λας Βέγκας στις 24 Φεβρουαρίου, όταν ο πιλότος της Delta βγήκε από το πιλοτήριο και απευθύνθηκε προσωπικά στους επιβάτες.
«Από την απογείωση μέχρι την προσγείωση, για αυτές τις τρεις ώρες και 24 λεπτά, δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό για μένα από εσάς και το πλήρωμα», δήλωσε στο CNN ο πιλότος Φιλ «Ριτζ» Σμιθ, διαβεβαιώνοντας ότι θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να τους μεταφέρει με ασφάλεια.
Η Χολ, που ένιωθε περισσότερο άγχος απ’ ό,τι συνήθως λόγω των πρόσφατων αεροπορικών ειδήσεων, δήλωσε ότι ο λόγος του πιλότου τη βοήθησε να νιώσει πιο ήρεμη. Παρόμοιες πρακτικές έχουν υιοθετήσει και άλλοι πιλότοι, αναγνωρίζοντας ότι η επικοινωνία μπορεί να συμβάλει στην ανακούφιση της ανησυχίας των επιβατών.
Το άγχος στις πτήσεις και η πραγματικότητα των αριθμών
Ο αεροπόρος και ειδικός σε θέματα αεροπορίας Πάτρικ Σμιθ τονίζει ότι η αυξημένη ανησυχία γύρω από την ασφάλεια των πτήσεων χρειάζεται μια πιο ψύχραιμη προσέγγιση.
«Ακόμη και με τα πρόσφατα περιστατικά, τα σοβαρά αεροπορικά δυστυχήματα είναι πολύ λιγότερα σε σχέση με το παρελθόν», επισημαίνει. «Αν κοιτάξετε τις δεκαετίες του ’60 μέχρι τις αρχές του 2000, τα μεγάλα αεροπορικά δυστυχήματα ήταν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Σήμερα, η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική».
Ωστόσο, αναγνωρίζει πως υπάρχει αυξημένη ανησυχία, ειδικά σε νεότερους ανθρώπους που δεν έχουν ζήσει εποχές με συχνότερα δυστυχήματα. Επίσης, σημειώνει ότι υπάρχουν «παράγοντες πίεσης» στο σύστημα, όπως η υποστελέχωση των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας στις ΗΠΑ.
Δεν συμμερίζονται όλοι οι ειδικοί την ίδια αισιοδοξία. Ο πιλότος και εκπρόσωπος της Allied Pilots Association, Ντένις Τάγκερ, υποστηρίζει ότι η αεροπορική βιομηχανία δέχεται μεγάλες πιέσεις.
Μετά την πανδημία, η αεροπορική κίνηση εκτινάχθηκε από το μηδέν, την ώρα που πολλές εταιρείες είχαν προχωρήσει σε μαζικές συνταξιοδοτήσεις προσωπικού. Παράλληλα, οι αεροπορικές εταιρείες πιέζουν τους πιλότους να διατηρούν αυστηρότατα χρονοδιαγράμματα, κάτι που αυξάνει την πίεση στο πλήρωμα και το προσωπικό εδάφους.
«Φανταστείτε έναν χειρουργό έτοιμο να κάνει εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, και κάποιος να του λέει ‘Μπορείτε να βιαστείτε; Ξεκινήσατε λίγο αργά’», λέει ο Τάγκερ, τονίζοντας ότι η εμπορική πίεση στην αεροπορία μπορεί να έχει επικίνδυνες συνέπειες.
Οι διαφορές στις αεροπορικές πρακτικές μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης
Ενώ τα περισσότερα πρόσφατα περιστατικά εντοπίζονται στις ΗΠΑ, πιλότοι από τον υπόλοιπο κόσμο και ιδιαίτερα από την Ευρώπη, σημειώνουν ότι οι διαδικασίες εκεί διαφέρουν σημαντικά από την υπόλοιπη διεθνή πρακτική.
Ένας πιλότος μεγάλης αεροπορικής εταιρείας ανέφερε ανώνυμα ότι οι πιλότοι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν πετούν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για παράδειγμα, συχνά δύο αεροσκάφη που χρησιμοποιούν την ίδια διαδρομή επικοινωνούν με διαφορετικές συχνότητες ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας, γεγονός που δυσχεραίνει τον συντονισμό.
Επίσης, στις ΗΠΑ, οι ελεγκτές συχνά μεταφέρουν την ευθύνη της ασφαλούς προσγείωσης στους πιλότους, επιτρέποντάς τους να βασίζονται σε οπτικές προσεγγίσεις, κάτι που στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες θεωρείται μη ασφαλής πρακτική.
Παρά τις προκλήσεις, οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι πτήσεις παραμένουν ασφαλείς. Ωστόσο, οι πρόσφατες δυσλειτουργίες και η αυξημένη πίεση στην αεροπορική βιομηχανία αναδεικνύουν την ανάγκη για προσεκτικότερη διαχείριση των διαδικασιών και καλύτερη στελέχωση του κλάδου.
«Η ασφάλεια υπάρχει, αλλά βρίσκεται υπό πίεση», συνοψίζει ο Τάγκερ. «Δεν είναι κάτι που μπορούμε να αγνοήσουμε».
Σκέφτονται να μην κοπεί ο ιμάντας χρονισμού εν κινήσει.