Η αορτή, ένα μεγάλο αιμοφόρο αγγείο που είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά οξυγονωμένου αίματος από την καρδιά στο υπόλοιπο σώμα, παίζει καθοριστικό ρόλο στο κυκλοφορικό μας σύστημα.
Ενώ είναι από καιρό γνωστό ότι η αορτή έχει ελαστικές ιδιότητες που βοηθούν στην απορρόφηση των διακυμάνσεων της πίεσης, πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν ότι ο ρόλος της αορτής επεκτείνεται πέρα από αυτή την παθητική λειτουργία.
Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η αορτή βοηθά ενεργά την καρδιά δημιουργώντας ένα φαινόμενο άντλησης κυμάτων, παρέχοντας κρίσιμη υποστήριξη για την κυκλοφορία του αίματος, ιδιαίτερα σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of The Royal Society Interface, εμβαθύνει σε μια αξιοσημείωτη ανακάλυψη ότι η αορτή μπορεί να λειτουργήσει περίπου σαν μια δευτερεύουσα καρδιά, βοηθώντας την κύρια καρδιά στην άντληση του αίματος.
Το φαινόμενο, γνωστό ως «wave-pumping,» συμβαίνει όταν η αορτή τεντώνεται και αναδιπλώνεται ως απάντηση στους κύκλους συστολής και χαλάρωσης της καρδιάς. Οι ερευνητές υποδηλώνουν ότι η διαδικασία αυτή, η οποία παρατηρήθηκε αρχικά στα εμβρυϊκά στάδια της κυκλοφορίας του αίματος, μπορεί να επιμένει στην ενήλικη ζωή, παίζοντας ζωτικό ρόλο στη ροή του αίματος.
Στη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μαγνητική τομογραφία (MRI ) για να παρακολουθήσουν την κίνηση της αορτής σε 159 συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με καρδιακή ανεπάρκεια. Τα αποτελέσματά τους ανέδειξαν σημαντική διαφορά στα προφίλ μετατόπισης της αορτής μεταξύ υγιών ατόμων και ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια.
Η ομάδα των υγιών παρουσίασε μεγαλύτερη διάταση της αορτής, η οποία ήταν λιγότερο έντονη στα άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια. Αυτό παρέχει περαιτέρω ενδείξεις ότι το τέντωμα και η ανάκρουση της αορτής θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της κυκλοφορίας όταν η αντλητική ικανότητα της καρδιάς είναι μειωμένη.
Η μηχανική της αορτικής διάτασης και επαναφοράς
Η αορτική άντληση κυμάτων ή «άντληση με αντίσταση» βασίζεται στην ικανότητα της αορτής να αποθηκεύει και να απελευθερώνει ενέργεια κατά τη διάρκεια του καρδιακού κύκλου. Κατά τη διάρκεια της συστολής της καρδιάς (συστολή), η αορτή τεντώνεται καθώς το αίμα ωθείται σε αυτήν.
Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της χαλάρωσης (διαστολής), η αορτή αναδιπλώνεται, απελευθερώνοντας την αποθηκευμένη ενέργεια και συμβάλλοντας στη διατήρηση της ροής του αίματος. Αυτό το φαινόμενο της κυματικής άντλησης λειτουργεί παράλληλα με τον μηχανισμό άντλησης της καρδιάς, βοηθώντας τη συνολική κυκλοφορία χωρίς την ανάγκη για πρόσθετους καρδιακούς παλμούς.
Η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντική, καθώς αποκαλύπτει μια υποτιμημένη μέχρι πρότινος πτυχή της λειτουργίας της αορτής. Η μελέτη υποδηλώνει ότι αυτό το φαινόμενο άντλησης κυμάτων θα μπορούσε να γίνει ένας ουσιαστικός μηχανισμός, ιδίως σε όσους πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια, όπου η ικανότητα της καρδιάς να αντλεί αίμα είναι μειωμένη.
Η συμβολή της αορτής στην κυκλοφορία θα μπορούσε να ανακουφίσει μέρος της επιβάρυνσης της καρδιάς, υποστηρίζοντας τη ροή του οξυγονωμένου αίματος στο σώμα.
Οι επιπτώσεις αυτών των ευρημάτων θα μπορούσαν να είναι βαθιές για τη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας. Καθώς η αορτή παίζει συμπληρωματικό ρόλο στην κυκλοφορία του αίματος, η λειτουργία της θα μπορούσε να στοχευθεί σε θεραπείες που αποσκοπούν στη μείωση της πίεσης στην καρδιά.
Οι ερευνητές διερευνούν πιθανές θεραπείες για την ενίσχυση της ελαστικότητας της αορτής, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει στην υποστήριξη της κυκλοφορίας σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Ορισμένα υπάρχοντα αντιυπερτασικά φάρμακα λειτουργούν ήδη για την τροποποίηση της αρτηριακής ακαμψίας, αλλά η επίδρασή τους στον μηχανισμό άντλησης κυμάτων της αορτής παραμένει ένας τομέας για περαιτέρω έρευνα.
Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης θα μπορούσαν επίσης να εξηγήσουν γιατί ορισμένα άτομα με εξασθενημένη καρδιά μπορούν ακόμη να διατηρούν επαρκή κυκλοφορία του αίματος. Η αορτή μπορεί να αντισταθμίζει τη μειωμένη ικανότητα της καρδιάς να αντλεί αίμα, εξασφαλίζοντας ότι το σώμα συνεχίζει να λαμβάνει το απαραίτητο οξυγόνο και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
