H χρονολόγηση στη Μακεδονική περίοδο και η σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο
Στην αίθουσα του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ πραγματοποιήθηκε χθες η ομιλία των Κ. Περιστέρη, Μ. Λεφαντζή και Α. Corso εκ μέρους της 29ης Συνάντησης με τίτλο «Το Αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη το 2015».
Οι τρεις τους αναφέρθηκαν στην εξέλιξη των ανασκαφών του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης Σερρών. Συγκεκριμένα, ο κύριος Corso αναφέρθηκε στον τέταρτο χώρο του Τύμβου και τόνισε πως πρόκειται για μία πλάκα που απεικονίζει έναν Μακεδόνα πολεμιστή που φαίνεται να μοιάζει στον Αλέξανδρο Γ’ ο οποίος φέρει μια ασπίδα και ένα κράνος που μάλιστα φαίνονται να είναι πολύ μεγαλύτερα σε σχέση με την σωματική του ανάπλαση το οποίο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι φέρει τα όπλα κάποιου άλλου πολεμιστή και συγκεκριμένα του Ηφαιστίωνα.
Από την κεραμική η οποία, σύμφωνα με την κυρία Περιστέρη, εκτείνεται χρονικά από τον 4ο π.Χ. ως τα ρωμαϊκά χρόνια, προκύπτει, ότι γίνονταν τελετές για αφηρωισμό.
Οι ανασκαφείς έχουν κατ’ επανάληψιν τονίσει ότι η αποξήλωση του τύμβου από τα μάρμαρα του περιβόλου και του μνημείου έγινε από τους Ρωμαίους.
Όσον αφορά το εύρημα με τη στήλη που έχει παράσταση με φίδι ενισχύει την ερμηνεία για τελετουργίες στο μνημείο το οποίο, σύμφωνα με την επικεφαλής των ανασκαφών στον τύμβο της Αμφίπολης, Κ. Περιστέρη, κατασκευάστηκε, τουλάχιστον αρχικά, ως ηρώον προς τιμήν του αφηρωισμένου Ηφαιστίωνα το τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα.
Το βάρος του Λέοντος
Στην δική του παρουσίαση ο κ. Δημήτρης Εγγλέζος ανέφερε ότι, όπως δείχνουν οι ειδικές μετρήσεις και οι υπολογισμοί που έχει κάνει, οι φθορές που εμφανίζει το βάθρο του Λέοντα της Αμφίπολης, είναι συμβατές με το συνολικό βάρος του αγάλματος. Κατά την πάγια τακτική του να μην προχωρά σε αρχαιολογικού τύπου υποθέσεις, ερμηνείες κ.λπ., ο κ. Εγγλέζος τόνισε ότι βάσει των αντικειμενικών δεδομένων και μόνο, ένα βαρύτερο άγαλμα από τον Λέοντα θα προξενούσε άλλου τύπου βλάβη στο βάθρο, όπως και ένα ελαφρύτερο. Ως πολιτικός μηχανικός, με μεγάλη εμπειρία σε αρχαιολογικά έργα, ο κ. Δημήτρης Εγγλέζος αποφεύγει να καταθέσει το τελικό συμπέρασμα -έστω και εάν μοιάζει πασιφανές. Ότι δηλαδή ο Λέων και το βάθρο του συνέθεταν ένα ενιαίο σύνολο και όλο μαζί βρισκόταν στην κορυφή του Τύμβου της Αμφίπολης.
Χρονολόγηση της πυράς
Εκτός των αρχαιολογικών και τεχνικών πτυχών της ανασκαφής, στη Θεσσαλονίκη παρουσιάστηκαν και κάποια γεωλογικής φύσης στοιχεία. Συγκεκριμένα, ο καθηγητής γεωλογίας του ΑΠΘ, κ. Σπύρος Παυλίδης, υποστήριξε ότι κατά τη δική του χρονολόγηση με βάση την μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα 14, τα υπολείμματα της πυράς που βρέθηκαν στον τέταρτο ή τον καθαυτό ταφικό θάλαμο του μνημείου ήταν του 300 π.Χ. (με ενδεχόμενη απόκλιση +/- 30 ετών). Το δε ξύλο ανήκει περίπου στο 360 π.Χ.
Η αμφισβήτηση
Γενικώς, η παρουσίαση των ειδικών σχετικά με το μνημείο της Αμφίπολης ήταν πολύπλευρη και εκτενής και οπωσδήποτε η πλέον αναλυτική και τεκμηριωμένη μέχρι στιγμής. Παρόλ’ αυτά, από τους παριστάμενους ειδικούς, ιδιαίτερα τους αρχαιολόγους, τους καθηγητές που είχαν τύχει ιδιαίτερα μεγάλης προβολής στην «ακμή» της συζήτησης περί την Αμφίπολη από το καλοκαίρι του 2014 και εξής, αναζωπυρώθηκε η αμφισβήτηση της χρονολόγησης του μνημείου. Υπήρξαν επίμονες ερωτήσεις επ’ αυτού, η αίσθηση όμως στο ακροατήριο ήταν ότι το ταφικό σύνολο του Τύμβου Καστά αποκαλύπτεται με όλο και πιο εντυπωσιακό τρόπο και ότι οι ανασκαφείς βασίζονται σε στέρεα δεδομένα, όχι μόνο για τη χρονολόγηση αλλά και την συνολική ερμηνεία του μνημείου της Αμφίπολης.
Ερευνητικός Οργανισμός Ελλήνων
