ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΛΠΕΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ: ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟΣ ΣΕΙΣΜΟΣ ΚΛΥΔΩΝΙΖΕΙ ΤΟ ΣΑΠΙΟ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑ ΤΗΣ Ε.Ε. – Η ΠΡΩΤΙΑ ΤΗΣ ΛΕΠΕΝ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΠΙΘΑΝΑ ΣΕΝΑΡΙΑ

Όταν ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εξέπληξε τη Γαλλία τον περασμένο μήνα προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές, έπαιξε στοίχημα όχι μόνο με το μέλλον της χώρας του, αλλά και της ίδιας της Ευρώπης. Το διακύβευμα του σημερινού δεύτερου γύρου της ψηφοφορίας είναι μεγάλο, θεωρείται βέβαιο ωστόσο ότι ο ρόλος του Μακρόν στη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης θα μειωθεί σημαντικά.

Τα δύο πιο πιθανά σενάρια –μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία της ευρωσκεπτικιστικής «Εθνικής Συσπείρωσης» (RN) της Μαρίν Λεπέν ή ένα μετέωρο κοινοβούλιο θα δημιουργούσαν άνευ προηγουμένου προκλήσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο μεγάλος φόβος για το παραδοσιακό πολιτικό ρεύμα της ΕΕ είναι μια απόλυτη πλειοψηφία του RN που θα ανάγκαζε τον Μακρόν να «συγκατοικήσει» με μια κυβέρνηση εχθρική προς το όραμά του για την ευρωπαϊκή κυριαρχία.

Ακόμη και ένα κοινοβούλιο χωρίς πλειοψηφία, με αποτέλεσμα έναν δυσκίνητο συνασπισμό ή κόμματα που συνεργάζονται κατά περίπτωση, θα στερούσε από τον Μακρόν μια κυβέρνηση αφοσιωμένη στις πολιτικές του. Σε κάθε περίπτωση θα κινδύνευαν μερικές από τις πιο τολμηρές πρωτοβουλίες του – από τον κοινό δανεισμό της ΕΕ για τη χρηματοδότηση αμυντικών δαπανών με τον διπλασιασμό του προϋπολογισμού της ΕΕ έως την ανάπτυξη γαλλικών στρατευμάτων στην Ουκρανία για την εκπαίδευση των δυνάμεων του Κιέβου.

Καθώς η Γαλλία και η Γερμανία αποτελούν παραδοσιακά τον κινητήρα που κινεί την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 εθνών, το μπλοκ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει διπλή δόση πολιτικής παράλυσης καθώς οι δύο πιο σημαντικοί ηγέτες υπέρ της ΕΕ θα ήταν παροπλισμένοι. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς που είδε επίσης το κόμμα του να συντρίβεται στις ευρωεκλογές τον περασμένο μήνα αγωνίζεται να κρατήσει ενωμένο τον συνασπισμό του και προετοιμάζεται για ισχυρά κέρδη των ευρωσκεπτικιστών στις επερχόμενες περιφερειακές εκλογές.

«Ο Μακρόν είναι σοβαρά αποδυναμωμένος στο εσωτερικό, κάτι που θα έχει συνέπειες για τη θέση του στις Βρυξέλλες καθώς και για τη γαλλογερμανική σχέση», δήλωσε η Ελίζαμπεθ Κάιπερ, αναπληρώτρια διευθύντρια στο think tank European Policy Center. Ενώ τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα της Ευρώπης απέχουν ακόμη πολύ από τον στόχο τους να αναλάβουν την ΕΕ και να ανακτήσου τις εξουσίες τους σε εθνικό επίπεδο, έχουν ούριο άνεμο στα πανιά τους. Εξασφάλισαν κέρδη στις ευρωεκλογές, όπου το κόμμα της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι αναδείχθηκε σε μεγάλο νικητή.

Μια νέα ολλανδική κυβέρνηση με συμμετοχή ευρωσκεπτικιστών μόλις ανέλαβε καθήκοντα. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν ανέλαβε την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ και ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας νέας πανευρωπαϊκής «πατριωτικής συμμαχίας». «Μια πιο αδύναμη Γαλλία και Γερμανία σε συνδυασμό με μια ισχυρότερη Ιταλία και Ουγγαρία σαφώς θα διαμορφώσουν το μέλλον της ΕΕ», είπε η Κάιπερ.

Ο Μακρόν είπε στους ομολόγους της ΕΕ ότι η Γαλλία θα συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στο μπλοκ, με μεγάλο μερίδιο των ψήφων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των ηγετών της ΕΕ και το κόμμα του στην καρδιά του συνασπισμού υπέρ της ΕΕ στο Ευρωκοινοβούλιο, λένε Γάλλοι αξιωματούχοι. «Η Γαλλία παραμένει Γαλλία, με το ειδικό βάρος της».

Εάν ο υποψήφιος πρωθυπουργός του RN, ο 28χρονος Ζορντάν Μπαρντέλα, σχηματίσει κυβέρνηση, ορισμένοι διπλωμάτες αναρωτιούνται εάν μπορεί να προσπαθήσει να υιοθετήσει μια τουλάχιστον ημισυνεργατική στάση με τα όργανα της ΕΕ, παίρνοντας μια σελίδα από το εγχειρίδιο της Μελόνι. Αλλά οι πολιτικές και οι δηλώσεις του κόμματος υποδηλώνουν ότι οι συγκρούσεις τόσο με τον Μακρόν όσο και με τις Βρυξέλλες θα ήταν αναπόφευκτες.

Η Λεπέν είπε ότι μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του RN θα διορίσει τον επόμενο Ευρωπαίο Επίτροπο της Γαλλίας – βασικό ρόλο στην εκτελεστική εξουσία της ΕΕ. Αλλά αυτό είναι παραδοσιακά προνόμιο του προέδρου – και ο Μακρόν έχει ήδη σηματοδοτήσει ότι θέλει να διατηρήσει τον υφιστάμενο Τιερί Μπρετόν. Το RN θέλει επίσης η Γαλλία να λάβει έκπτωση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, κάτι που είναι πολύ απίθανο να προσφέρει η ΕΕ. Και ενώ οι οικονομικές πολιτικές του κόμματος Λεπέν έχουν αλλάξει επανειλημμένα τις τελευταίες εβδομάδες, ενδέχεται να παραβιάσουν τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ.